Ο «σιωπηλός δολοφόνος» που απειλεί 1.000.000 Έλληνες

Η έγκαιρη διάγνωση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), αλλά και η έγκαιρη ανακάλυψη περιπτώσεων που βρίσκονται σε κίνδυνο να την αναπτύξουν, έχει κομβική σημασία στη διαχείριση και πρόγνωση της νόσου στο μέλλον. 

Η ΧΑΠ ευθύνεται για 3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, αναφέρει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, 16 Νοεμβρίου.

«Η ΧΑΠ είναι μια από τις πιο ύπουλες ασθένειες του ανθρώπου σήμερα. Οφείλεται, σε ποσοστό 90%, στο κάπνισμα αν και η ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικά κέντρα και σε ορισμένους επαγγελματικούς χώρους δεν είναι ευκαταφρόνητη. Για πολλά χρόνια, συνήθως πάνω από 10-15, η ασθένεια αναπτύσσεται σιωπηλά, προκαλώντας ήπιες ενοχλήσεις, χωρίς να δίνει ανησυχητικά συμπτώματα που να προειδοποιούν. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως η σιωπηλή ασθένεια», αναφέρει η ΕΠΕ.

Η ΧΑΠ αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων. Δυστυχώς, μόνο όταν το 50-60% των πνευμόνων έχει καταστραφεί, ο ασθενής αρχίζει να έχει ανησυχητικά συμπτώματα και κρίσεις δύσπνοιας και λοίμωξης που συχνά τον οδηγούν στο νοσοκομείο. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή, προειδοποιούν οι ειδικοί.


Η ΧΑΠ με αριθμούς

Δέκα ενήλικες καπνιστές στους 100 πάσχουν από ΧΑΠ (10%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν, το 56% από αυτούς, δηλαδή 300.000, δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν, ενώ οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν. Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες – 11,6% έναντι 4,8%. Η ΧΑΠ επηρεάζει περισσότερο τον αγροτικό πληθυσμό (15,1%), ενώ στα αστικά κέντρα και στην Αθήνα τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 10,1% και 6%. Το ετήσιο συνολικό οικονομικό φορτίο της ΧΑΠ ανά ασθενή, ανέρχεται στα 5.582 ευρώ. 

Το έμμεσο κόστος ανά ασθενή (κόστος απώλειας παραγωγικότητας) ανέρχεται στα 1.398,3 ευρώ ενώ το άμεσο κόστος στα 2.809 ευρώ. Το άμεσο μη ιατρικό (χρόνος ασθενών, χρόνος φροντιστών) υπολογίζεται στα 1.374 ευρώ ανά έτος. Η ΧΑΠ είναι μια νόσος με σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα. Πλέον, εκτιμάται ότι αποτελεί την 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως, καθιστώντας την σημαντικό παράγοντα επιβάρυνσης της ποιότητας ζωής του ασθενούς, αλλά και των συστημάτων υγείας.


Πανσπερμία αναπνευστικών ιών

Οι εκπρόσωποι της ΕΠΕ προειδοποιούν ότι η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερη φέτος, όχι μόνο για τους ασθενείς που γνωρίζουν ότι πάσχουν, αλλά και για όσους πάσχουν και δεν το γνωρίζουν, και επιπροσθέτως για τους περίπου 1.000.000 Έλληνες που βρίσκονται σε κίνδυνο να αναπτύξουν μελλοντικά τη νόσο. Βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο νόσησης από μια πανσπερμία αναπνευστικών ιών με τον κορονοϊό και τη γρίπη να είναι μόνο 2 από αυτούς. 

Η νόσηση με κάποιον ή κάποιους από τους ιούς αυτούς, μπορεί να εξελιχθεί επικίνδυνα ή και μοιραία για τους ασθενείς με ΧΑΠ. Γι’ αυτό οι επιστήμονες καλούν τους ασθενείς να εμβολιαστούν πλήρως με όλα τα εμβόλια που συνιστώνται με την ευθύνη του Πνευμονολόγου τους. Επίσης καλούν όλους τους καπνιστές άνω των 35 ετών να επισκεφθούν έναν πνευμονολόγο, να σπιρομετρηθούν, να εξεταστούν και βεβαίως να βοηθηθούν με ειδική παρέμβαση ώστε να διακόψουν το κάπνισμα.


Η ΕΠΕ «συναντά» φέτος την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε 3 Κέντρα Υγείας (ΚΥ)

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας ΧΑΠ, «συναντά» φέτος την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε 3 επιλεγμένα Κέντρα Υγείας της επικράτειας (17/11 – ΚΥ Αρεόπολης, 23/11 – ΚΥ Αβδήρων, 25/11 – ΚΥ Κόνιτσας), όχι μόνο για να συνεισφέρει σε εξειδικευμένη εμπειρία, αλλά κυρίως για να επισημάνει τον κίνδυνο και να αυξήσει την επίγνωση της κοινωνίας για τον «σιωπηλό δολοφόνο» που ονομάζεται ΧΑΠ.

Η ΕΠΕ έχει δημιουργήσει μονάδα πρόληψης αναπνευστικών νοσημάτων, η οποία προσεγγίζει σε κλινικό επίπεδο αλλά και αξιολογεί τη λειτουργική ικανότητα, μέσω της σπιρομέτρησης, συμβάλλοντας έτσι στην αποκάλυψη νέων περιπτώσεων ΧΑΠ ή/και στην πρόληψη μέσω διαχειριστικής υποστήριξης των περιπτώσεων εκείνων που είναι σε κίνδυνο να αναπτύξουν τη νόσο.