Τι είναι η Μεσογειακή Διατροφή; Πως επινοήθηκε μετά από μελέτη 30 ετών και ποια στοιχεία της ανέδειξαν σημαντικά οφέλη

Ο όρος Μεσογειακή διατροφή επινοήθηκε από τον φυσιολόγο Άσελ Κις (Ancel Keys, 1904 – 2004)  για να περιγράψει το παραδοσιακό μοντέλο διατροφής των λαών των ελαιοπαραγωγών μεσογειακών χωρών, οι οποίες συμπεριλαμβάνονταν στη μελέτη με τις διατροφικές συνήθειες 13.000 κατοίκων επτά χωρών (της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Γιουγκοσλαβίας, των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Ολλανδίας και της Φινλανδίας). 

Η παραπάνω έρευνα που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’60, σκοπό είχε να διερευνηθεί η ασαφής μέχρι τότε σχέση μεταξύ της δίαιτας και της εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης, που διήρκεσε 30 χρόνια, έδειξαν τα σημαντικά οφέλη που προκύπτουν εν γένει για την υγεία από την χρήση του μεσογειακού μοντέλου διατροφής (οι Κρητικοί που συμμετείχαν στην έρευνα, εμφάνιζαν το μικρότερο ποσοστό θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα αλλά και καρκίνο, καθώς και τον μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής, ιδιότητες που αποδόθηκαν στις χαρακτηριστικές διατροφικές τους συνήθειες).

Από τις μέχρι σήμερα μελέτες, η χρήση της μεσογειακής διατροφής έχει συσχετισθεί επιπλέον με μείωση της συχνότητας εμφάνισης Διαβήτη τύπου 2, μείωση της εμφάνισης εγκεφαλικών επεισοδίων αλλά και της συχνότητας εμφάνισης των νόσων Parkinson και Alzheimer.

Σημειώνεται επιπλέον ότι το 2010, η UNESCO συμπεριέλαβε την Μεσογειακή Διατροφή στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας

Χαρακτηριστικά της Μεσογειακής διατροφής

Στη Διεθνή Διάσκεψη για τις “Μεσογειακές Διατροφές” το 1993 κωδικοποιήθηκαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής Μεσογειακής διατροφής. Αυτά είναι:

👉  Χρήση του ελαιόλαδου ως κύριας πηγής λίπους (που περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικές ουσίες) και ταυτόχρονη αποφυγή κατανάλωσης ζωικών λιπών.

👉  Καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών (διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες & καλή πηγή αντιοξειδωτικών και πολλών βιταμινών, που δρουν προστατευτικά ενάντια στα καρδιαγγειακά νοσήματα και διάφορες μορφές καρκίνου)

👉  Καθημερινή κατανάλωση αδρά επεξεργασμένων δημητριακών και των προϊόντων τους όπως ψωμί, ζυμαρικά ολικής άλεσης, μη αποφλοιωμένο ρύζι κ.α. που παρέχουν ενέργεια, είναι χαμηλά σε λίπος και βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου.

👉  Καθημερινή κατανάλωση γαλακτοκομικών (γάλα, γιαούρτι και τυρί) σε μικρές έως μέτριες ποσότητες (καλή πηγή ασβεστίου) και κατά προτίμηση με χαμηλά λιπαρά.

👉  Όσπρια, πατάτες και ξηροί καρποί (κατανάλωση σε εβδομαδιαία βάση)

👉  Κατανάλωση σε εβδομαδιαία βάση σε μικρές έως μέτριες ποσότητες ψαριών (μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης στεφανιαίας νόσου εξαιτίας των ω3 λιπαρών οξέων που περιέχουν) και πουλερικών (παρέχουν πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας καθώς και σίδηρο).

👉  Τα γλυκά καταναλώνονται με μέτρο, ενώ πολλές φορές τη θέση της ζάχαρης παίρνει το μέλι.

👉  Μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος (σε μηνιαία βάση και σε μικρές ποσότητες)

👉  Κατανάλωση κρασιού σε καθημερινή βάση αλλά με μέτρο

👉  Ελάχιστη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων (μερικά πολύ λίγο επεξεργασμένα -κυρίως εποχιακά- τρόφιμα)

Τα παραπάνω αποτυπώνονται και στην “Πυραμίδα Τροφίμων” της Μεσογειακής Διατροφής, που δημιουργήθηκε το 1995 από μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. 

Στη βάση της πυραμίδας βρίσκονται τα τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά και σε σημαντικές ποσότητες, ενώ στην κορυφή της είναι όσα πρέπει να καταναλώνονται σπάνια και σε μικρές ποσότητες.

healthynutrition.gr