Παρέμβαση Πολιτών Δήμου Θέρμης: Υπερασπιζοντας την δίκαιη κατανομή των κοινών αγαθών μας
Παρέμβαση Πολιτών Δήμου Θέρμης
Τα κοινά μας αγαθά!
Η πρόσφατη χρεοκοπία της χώρας, με την οποία ακόμη δεν έχουμε επουδενί ξεμπερδέψει, μας δίδαξε( ; ) ότι ο τόπος μας χρεοκόπησε γιατί νοιαστήκαμε ο καθένας για τον εαυτό του παρά για τα κοινά, παρά για τη χώρα!
Η πρόσφατη χρεοκοπία της χώρας, με την οποία ακόμη δεν έχουμε επουδενί ξεμπερδέψει, μας δίδαξε( ; ) ότι ο τόπος μας χρεοκόπησε γιατί νοιαστήκαμε ο καθένας για τον εαυτό του παρά για τα κοινά, παρά για τη χώρα!
Αποφύγαμε σκόπιμα να κατανοήσουμε ότι η μόνη λύση ήταν και είναι η συνεργασία! Αποτύχαμε να παραδεχτούμε στην πράξη ότι η από λίγους χρήστες υπερεκμετάλλευση των κοινών αγαθών που ανήκουν σε όλους, με την έννοια ότι κανείς δε μπορεί να αποκλειστεί από τη χρήση τους, μοιραία ελαχιστοποιεί/στερεί τη διαθέσιμη ποσότητά τους για τους υπόλοιπους, για τους πολλούς, για τη χώρα!
Έτσι, εξ αιτίας αυτής της φριχτά κοντόθωρης διαχείρισης καταλήξαμε στη χρεοκοπία, στην «τραγωδία των κοινών» για να θυμηθούμε τον Garrett Hardin.
Δυστυχώς, μολονότι είναι καταγεγραμμένο στις συνειδήσεις μας ότι οι κοινοί πόροι αποτελούν συλλογική ιδιοκτησία στην οποία έχουμε φτάσει με πολύ κόπο για χάρη του σκοπού να διασφαλίσουμε αρχικά την επιβίωση και, ακολούθως, την ευημερία κάθε μέλους της κοινότητας, ιστορικά αποδεικνύεται ότι διολισθαίνουμε επανειλημμένα!
Ο Δήμος Θέρμης είναι το δικό μας αυτοδιοικητικό πλαίσιο, η δική μας τοπική κοινότητα!
Αποτελεί τον τόπο συνύπαρξης, συνεργασίας μας μέσα στον οποίο θεωρητικά μοιραζόμαστε τα κοινά μας αγαθά, έναν «κοινό» τρόπο σκέψης και, αναπόφευκτα, ένα «κοινό» μέλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο του Δήμου οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε, όσο πιο γρήγορα γίνεται, ότι η κοινωνική διανομή των αγαθών (πνευματικών ή/και υλικών, φυσικών ή ανθρωπογενών πόρων, είτε πρόκειται για δημόσιο χώρο, πλατεία, πεζοδρόμια κ.λ.π., είτε για υπηρεσίες καθαριότητας, είτε για εκπαιδευτικές δαπάνες, ή για σχολική στέγη, ή καθαρό νερό και αέρα…), ως μερίδιο από τα κοινά, πρέπει να γίνεται πειθαρχημένα και ακολουθώντας προσυμφωνημένους κανονισμούς διανομής, με πρότυπα και κανόνες που οφείλουμε να έχουμε προκαθορίσει έχοντας υπόψη μας ότι τα κοινά λειτουργούν αμοιβαία καλά όταν αντιμετωπίζονται ταυτόχρονα αποτελεσματικά και στα τρία αλληλένδετα επίπεδα που είναι: η κοινότητα, τα αγαθά, και το ρυθμιστικό πλαίσιο.
Θεωρητικά και εκ των υστέρων -ιδιαίτερα όσο το πλαίσιο αναφοράς ορίζεται μικρότερο και πιο συγκεκριμένο- η διανομή/χρήση/εκμετάλλευση των κοινών φαντάζει πάντοτε σχετικά πιο εύκολη!
Φαίνεται εύκολη η συνύπαρξη με ισονομία και αρμονία! Κάθε μέρα που περνάει όμως φανερώνει και νέες δυσκολίες διότι η στάση κάθε μέλους της τοπικής κοινωνίας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τη δυναμική της κοινωνίας, το κοινωνικό κεφάλαιό της.
Η δε γενικότερη στάση της τοπικής κοινωνίας στο πλαίσιο του δήμου, καθορίζεται μεταξύ άλλων από την εμπεδωμένη ή ανεπαρκώς εμπεδωμένη κουλτούρα συνεργασίας και το πρότυπο της ανάπτυξης, το σεβασμό, την εμπιστοσύνη, την αλληλεγγύη, την αμοιβαιότητα! Προφανώς όσα προαναφέρθηκαν τροφοδοτούν το αίσθημα της ισότητας και της δικαιοσύνης, έννοιες οι οποίες προϋποθέτουν, έχουν προαπαιτούμενο τη διαφάνεια!
Θα μπορούσε, αν χρειαζόταν, να υπάρξει «δίκαιη άνιση μεταχείριση»;
Βεβαίως, αιτιολογημένη και βασισμένη σε κάποιου είδους «αμοιβαίο εξαναγκασμό που είναι όμως αμοιβαία συμφωνημένος»! [Η φράση “Mutual Coercion Mutually Agreed upon» από το κείμενο του Garrett Hardin: The Tragedy of the Commons στο Science, New Series, Vol. 162, No. 3859 (Dec. 13, 1968), pp. 1243-1248]
Εδώ στο δημοτικό τοπικό πλαίσιο έχουμε να φτιάξουμε, να ζήσουμε τις ζωές μας. Είναι λογικό να υπάρξουν και ανταγωνισμοί και φυσικά συνεργασίες σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής, σε διάφορους κλάδους μεταξύ των οποίων πρώτη η οικονομία!
Η υιοθέτηση κοινωνικών κανόνων αφενός, και ατομικής ηθικής από την άλλη, θεωρούνται παράγοντες ισορροπίας και αποφυγής της υπερεκμετάλλευσης των κοινών πόρων από έναν/μία σε βάρος των πολλών.
Όμως δεν είναι αρκετό αυτό. Το πεπερασμένο των «κοινόκτηκων πόρων», δηλαδή των πόρων στους οποίους δικαιούνται όλοι πρόσβαση από τη μια και η αναγνώριση της ύπαρξης ποικιλίας συμφερόντων, από την άλλη, η ανάγκη για εγγύτητα και συμμετοχικότητα των πολιτών, για αποτελεσματικό δημόσιο έλεγχο και εφικτή ουσιαστική λογοδοσία των αυτοδιοικητικών αρχών κατά τη διαχείριση των κοινών πόρων, επιβάλλει την αρχή της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας της διοικητικής δράσης, επιβάλλει τη σωστή ενημέρωση των πολιτών ιδίως σε ό,τι αφορά την αυθαιρεσία, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και της γραφειοκρατίας. στη δυσκολία αντιμετώπισης
Οφείλουμε να ενστερνιστούμε τρόπους/μεθόδους/αρχές που θα λαμβάνουν υπόψη ότι τα κοινά αγαθά αποτελούν στοιχεία ενός πλαισίου που μας συνδέει όλους, σε ένα δίκτυο αλληλεξάρτησης και εξ αυτού σε πλέγμα κοινωνικής συνεργασίας.
Όσοι ασκούν την πολιτική της διοίκησης που αφορά και τη διανομή των κοινών αγαθών, οφείλουν ως αιρετοί της κοινωνίας, άρα εκπρόσωποί της, να αλληλεπιδρούν αμφίδρομα με τις κοινότητες και με ουσιαστικές διαβουλευτικές διαδικασίες προωθώντας το αίσθημα της δίκαιης ισότητας ή, αν προτιμάτε, της ισότιμης δικαιοσύνης!
Οφείλουμε να προτάξουμε τη συνεργασία, την αμοιβαιότητα, την αλληλεγγύη, την ενεργό συμμετοχή, να υπερασπιστούμε τα κοινά αγαθά/τους πόρους αγγίζοντας περισσότερο την αυτονομία που οδηγεί στην αυτάρκεια.
