Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων Δ.Θέρμης: Υλοποίηση και λειτουργία ενός έργου υποδομής με ισχυρή περιβαλλοντική συνείδηση
// Του Παντελή Βογιατζή:
Οι ΣΜΑ (Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων / Waste transfer stations) είναι εγκαταστάσεις (προσωπικά χρησιμοποιώ τον αναβαθμισμένο αλλά πλήρως αντιπροσωπευτικό για αυτές όρο, «έργα υποδομής») όπου τα απορρίµµατα, που συλλέγονται από τα απορριμματοφόρα, µεταφορτώνονται σε ειδικά οχήµατα μεταφόρτωσης και μεταφέρονται σε χώρους τελικής διάθεσης ή περαιτέρω επεξεργασίας και απόθεσης.
Ειδικότερα, σε ένα Σ.Μ.Α. τα οχήματα αποκομιδής εκφορτώνουν τα απορρίμματα σε ειδικά διαμορφωμένες χοάνες, που τα οδηγούν σε πρέσες, με τη βοήθεια των οποίων συμπιέζονται και μεταφορτώνονται σε κλειστούς περιέκτες (containers). Μέσω αυτής της διαδικασίας, τα απορριμματοφόρα μπορούν σε μικρό χρονικό διάστημα να αδειάσουν και να επανέλθουν σύντομα στο τακτικό τους δρομολόγιο συλλογής απορριμμάτων. Τέλος, την μεταφορά των container συμπιεσμένων απορριμμάτων (κάθε container περιέχει 30 m3 απορριμμάτων) στους χώρους διάθεσής τους (π.χ. στο ΧΥΤΑ Μαυροράχης) αναλαμβάνουν τράκτορες.
Με λίγα λόγια μπορούμε να αντιληφθούμε τους ΣΜΑ ως τις υποδομές εκείνες στις οποίες λαμβάνουν χώρα διεργασίες που μεσολαβούν στη συλλογή των απορριμμάτων και στη τελική διάθεσή τους προσδίδοντας αξία και σημαντικά οφέλη οικονομικά, περιβαλλοντικά και κυκλοφοριακά.
Όσον αφορά το νομό Θεσσαλονίκης μετά τον ΣΜΑ που λειτουργεί ο Δήμος Θεσσαλονίκης (κατασκευάστηκε το 1992 και λειτουργεί από το 1995) στην περιοχή «Κις Τούμπα» στον Φοίνικα, δυναμικότητας 1050 τόνων απορριμμάτων / ημέρα και τον ΣΜΑ Ευκαρπίας (λειτουργία από τον ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας) δυναμικότητας 1100 τόνων απορριμμάτων / ημέρα, που εγκαινιάστηκε το 2017 και εξυπηρετεί τους Δήμους του Βορειοδυτικού Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, έρχεται η υλοποίηση του ΣΜΑ Θέρμης δυναμικότητας 76 τόνων απορριμμάτων / ημέρα που κάνει τον Δήμο Θέρμης τον δεύτερο δήμο που λειτουργεί δικό του Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων.
Ο ΣΜΑ Θέρμης, είναι ΣΜΑ ανοικτού τύπου και υλοποιήθηκε με πόρους του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας και προυπολογισμό 1.362.489,39 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Κατασκευάστηκε σε ιδιόκτητο αγροτεμάχιο του Δήμου Θέρμης, το οποίο βρίσκεται στην εκτός σχεδίου περιοχή και σε απόσταση 3,4 χιλιομέτρων από τον οικισμό της Θέρμης.
Πλέον των δικτύων Ύδρευσης – Πυρόσβεσης, της Δεξαμενής Λυμάτων, της πύλης εισόδου με τη περίφραξη, των Ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, των έργων φύτευσης και άρδευσης, της εσωτερικής οδοποιίας κ.ο.κ. στο έργο περιλαμβάνεται επίσης και η προμήθεια του απαιτούμενου εξοπλισμού ο οποίος αποτελείται από 2 σταθερές εγκατεστημένες πρέσες με βοηθητικές εγκαταστάσεις και συστήματα αυτοματισμού, 2 χοάνες απόρριψης, 6 ειδικά κλειστά container χωρητικότητας 30 κ.μ. και 1 ειδικό γερανοφόρο όχημα μεταφοράς απορριμματοκιβωτίων με γάντζο (HOOKLIFT) κλπ. Τελος, περιμετρικά του ΣΜΑ θα γίνουν δενδροφυτεύσεις ώστε να δημιουργηθεί ένα φυσικός φυτοφράχτης γύρω από την εγκατάσταση.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων του Δήμου Θέρμης σχεδιάστηκε για να εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνον τις ανάγκες του Δήμου Θέρμης.
Είναι σημαντικό να επισημανθεί, πως από της στιγμή που ένα απορριμματοφόρο εισέρχεται στον ΣΜΑ η όλη διαδικασία ώσπου να ζυγιστεί το περιεχόμενο σε ειδική γεφυροπλάστιγγα, να μεταφορτωθούν τα απορρίμματα στη στεγανή δεξαμενή από τη χοάνη και να μεταφερθούν σε στεγανή συμπιεσμένη μορφή στα κοντέινερ, διαρκεί συνολικά 7 – 10 λεπτά.
Τα πλεονεκτήματα πολλά, μεταξύ των οποίων μπορούν να σταχυολογηθούν στα παρακάτω:
• Οικονομικά: τα δρομολόγια θα περιοριστούν σημαντικά καθώς τα απορρίμματα θα μεταφέρονται συμπιεσμένα μέσα στα ειδικά κοντέινερ που διαθέτει ο ΣΜΑ Θέρμης (κάθε container μπορεί να χωρέσει απορρίμματα μέχρι και 10 απορριμματοφόρων). Με αυτόν τον τρόπο εξοικονομούνται πόροι από την μείωση των καυσίμων και του συνολικού κόστους συντήρησης και επισκευών των οχημάτων (αύξηση του χρόνου ζωής του δημοτικού εξοπλισμού καθαριότητας), καλύτερη αξιοποίηση του προσωπικού συλλογής με την μείωση των νεκρών χρόνων. Όλα τα παραπάνω μπορούν να οδηγήσουν στην ουσιαστική μείωση των συνολικών δαπανών της Υπηρεσίας Καθαριότητας, με ελάφρυνση τελών για τον δημότη.• Περιβαλλοντικά: Καλύτερη αξιοποίηση του διαθέσιμου προσωπικού από την υπηρεσία καθαριότητας και μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων με τον περιορισμό της κίνησης απορριμματοφόρων
• Κυκλοφοριακά: καλύτερος προγραμματισμός των δρομολογίων συλλογής στερεών αποβλήτων, λόγω διαθεσιμότητας απορριμματοφόρων, ώστε να περιορίζεται όσο είναι δυνατόν η συλλογή απορριμμάτων σε ώρες αυξημένου κυκλοφοριακού φόρτου. Ουσιαστική μείωση των μετακινήσεων από και προς τον Χ.Υ.Τ.Α. με πολλαπλά κυκλοφοριακά οφέλη.
Η υλοποίηση και λειτουργία του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων του Δήμου Θέρμης οδηγεί τόσο στην καλύτερη οργάνωση του συστήματος αποκομιδής όσο και στη σημαντική μείωση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων. Τα περιβαλλοντικά και τα οικονομικά οφέλη για τους πολίτες του Δήμου Θέρμης (ελάφρυνση τελών για τους δημότες) από το εν λόγω έργο υποδομής σε συνδυασμό με μια αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη διαλογή στη πηγή (καλύτερη ανακύκλωση) από μεριάς των πολιτών θα είναι βαρύνουσας σημασίας, οδηγώντας στην ανάπτυξη ενός σύγχρονου και περιβαλλοντικά αναβαθμισμένου δήμου.
Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Θέρμης /
Εντεταλμένος Σύμβουλος Ανακύκλωσης
και Περιβάλλοντος Δήμου Θέρμης
Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ.
Περιβαλλοντολόγος - Project Manager Α.Π.Θ., ΜSc
Ενεργειακός Επιθεωρητής - Εργολήπτης Δημοσίων Έργων Γ’ τάξης
Υπ. Διδάκτωρ Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ., PhDc
