Διατροφικές ετικέτες: Τι πρέπει να προσέχεις

Όλοι έχουμε βρεθεί κάποιες στιγμές απέναντι από τα ράφια του σουπερμάρκετ να κοιτάμε τα προϊόντα μην ξέροντας τι να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα είδη. 

Πέρα από το brand, την τιμή και τη γεύση τους -αν τη γνωρίζουμε- σε αυτή την επιλογή μπορεί να μας βοηθήσει και η ετικέτα με τα διατροφικά στοιχεία τους. Μοναδική προϋπόθεση να μην την αγνοήσουμε. Για να είμαστε σίγουροι, όμως, ότι δίνουμε σημασία στα σωστά σημεία, ρωτήσαμε διατροφολόγο και συγκεντρώσαμε παρακάτω τα SOS για το πώς να διαβάζουμε τις διατροφικές ετικέτες.

«Αρχικά είναι σημαντικό να πούμε ότι οι συσκευασίες των τροφίμων μάς παρέχουν διάφορες πληροφορίες για το προϊόν όχι μόνο στον πίνακα διατροφικής αξίας, αλλά και σε όλη την επιφάνειά τους» λέει η Ειρήνη Μοδέστου, διαιτολόγος-διατροφολόγος επισημαίνοντας ότι όλα τα στοιχεία που αναγράφονται μπορούν να μας βοηθήσουν να αποφασίσουμε αν το προϊόν είναι ιδανικό για εμάς ή όχι. 

Εκτός λοιπόν από τα αναμενόμενα πχ. τον παραγωγό, την ημερομηνία παραγωγής και λήξης, την τοποθεσία παραγωγής, τις οδηγίες χρήσης (πχ. ανακινήστε καλά πριν τη χρήση ή μετά το άνοιγμα διατηρείται στο ψυγείο κτλ.), την ποσότητα του προϊόντος, τα πρόσθετα, τα αλλεργιογόνα που μπορεί να περιέχει, τη θρεπτική και ενεργειακή του αξία (συνήθως και ανά 100 γρ. προϊόντος και ανά μερίδα) και την ενδεικτική ημερήσια πρόσληψη ενηλίκων για την ενέργεια και για κάποιες επιλεγμένες θρεπτικές ουσίες, καλό είναι να προσέχεις και τους διατροφικούς ισχυρισμούς. 

Τι εννοούμε με αυτό; Επισημάνσεις πάνω στη συσκευασία σχετικά με την περιεκτικότητα ή μη του τροφίμου σε κάποια συστατικά πχ. χωρίς ζάχαρη, με ελαιόλαδο, 100% φυσικό και διάφορα άλλα, που μπορεί να σε παρακινήσουν να αγοράσεις το προϊόν χωρίς πάντα να είναι η καλύτερη δυνατή επιλογή.

Εννοείται βέβαια ότι η απόφασή σου επηρεάζεται και από άλλες παραμέτρους που μπορεί να ισχύουν διαχρονικά -όπως το να τρέφεσαι υγιεινά- ή τη δεδομένη στιγμή -όπως το να θέλεις να χάσεις βάρος. 

«Στην πρώτη περίπτωση καλό είναι να γνωρίζεις σχολαστικά τα συστατικά από τα οποία παρασκευάζεται ένα προϊόν πχ. να γράφει ότι περιέχει ελαιόλαδο και όχι φοινικέλαιο, ενώ στη δεύτερη περίπτωση σε ενδιαφέρουν περισσότερο οι θερμίδες, οι ποσότητες των λιπαρών που θα λάβεις, τα κορεσμένα λιπαρά, οι υδατάνθρακες, τα σάκχαρα, οι πρωτεΐνες και το αλάτι» λέει η Ειρήνη, ενώ τονίζει ότι τίποτα δεν είναι απόλυτο και καθολικό. 

Ουσιαστικά δεν υπάρχει ένα όριο στα στοιχεία αυτά που να ισχύει για όλους. Βάσει του βάρους σου, της διατροφής που κάνεις και του διατροφικού σου στόχου, υπολογίζεις και αν οι αριθμοί που βλέπεις σε καλύπτουν ή όχι. 

Για παράδειγμα, ένα αδύνατο άτομο που επιδιώκει να χάσει 2 κιλά, θα πρέπει να κρατήσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα όλα τα παραπάνω στοιχεία. Κι από την άλλη εσύ που στοχεύεις σε μια υγιεινή επιλογή μπορεί να προτιμήσεις ένα προϊόν που περιέχει κρυσταλλική ζάχαρη (κι ας έχει περισσότερες θερμίδες) έναντι κάποιου άλλου με γλυκαντικές ουσίες που ενοχοποιούνται για διάφορες παθήσεις.


Πιθανές παγίδες και άλλα σημεία άξια προσοχής

«Αν εκεί που αναγράφονται τα συστατικά, δεις να υπάρχει ένα κατεβατό, ξανασκέψου το. Όσο μεγαλύτερη η λίστα, τόσο πιο ύποπτο είναι το προϊόν, καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι συντηρητικά και πρόσθετα» προειδοποιεί η Ειρήνη που σε συμβουλεύει να δώσεις ιδιαίτερη έμφαση στα τελευταία.

 «Πρόσθετες ύλες, συντηρητικά και διατροφικοί ισχυρισμοί είναι τα σημεία που δεν πρέπει να προσπεράσεις». Το ότι ένα προϊόν αναγράφει «χωρίς ζάχαρη» ή «πλούσιο σε φυτικές ίνες» ή «εμπλουτισμένο με σίδηρο» δεν σημαίνει ότι είναι και υγιεινό. 

Οι ισχυρισμοί αυτοί στοχεύουν αποκλειστικά και μόνο στον ενθουσιασμό σου. Ένα από τα παραδείγματα που δίνει η Ειρήνη είναι τα δημητριακά στην πιο απλή μορφή τους χωρίς σοκολάτα, ξηρούς καρπούς κτλ. 

Κάποιες συσκευασίες επισημαίνουν ότι είναι χωρίς λιπαρά, κάτι που ισχύει έτσι κι αλλιώς για τα δημητριακά. Ομοίως ίσως πετύχεις ένα προϊόν που στα συστατικά του εμπεριέχει κάποιο γαλακτοκομικό και τονίζεται στη συσκευασία ότι είναι εμπλουτισμένο με ασβέστιο -πράγμα αναμενόμενο αφού έχει γαλακτοκομικό στοιχείο στα συστατικά.

«Ο μόνος τρόπος να μην πέσεις σε τέτοιες παγίδες είναι να εκπαιδευτείς στο να διαβάζεις τις ετικέτες και να κατανοείς ό,τι αναφέρεται εκεί. 

Τέλος να έχεις κατά νου ότι δεν υπάρχει τρόφιμο που να είναι χωρίς θερμίδες, χωρίς λιπαρά, χωρίς ζάχαρη, χωρίς συντηρητικά κτλ. και να είναι υγιεινό και εύγευστο. Μόνο το νερό!» καταλήγει η Ειρήνη.

loveyourselfmagazine.com