Ποια θεωρείται η χειρότερη χρονιά στην ιστορία;

Πολλοί με ιδιαίτερη ευκολία θα έλεγαν πως ένα από αυτά τα χρόνια που ζούμε τώρα, με την πανδημία του κορωνοϊού και την κλιματική κρίση, είναι οι χειρότερες χρονιές στην ανθρωπότητα, αλλά μήπως δεν είναι έτσι;

Είναι εύκολο να πούμε- και εδώ που τα λέμε, απόλυτα λογικό- ότι το 2021 ήταν μια χρονιά που πρέπει να «σβήσουμε» και να τη θεωρήσουμε μία από τις χειρότερες στην ιστορία. Η παγκόσμια πανδημία με τον κορωνοϊό που έχει κοστίσει τις ζωές πολλών και βύθισε εκατομμύρια ανθρώπους σε οικονομικές δυσκολίες, η κλιματική αλλαγή που έχει προκαλέσει μεγάλες περιβαλλοντικές καταστροφές παγκοσμίως, είναι λίγα από τα πιο σημαντικά γεγονότα που μας οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα.

Αν κάτσουμε όμως για μερικά λεπτά και το σκεφτούμε με ψυχραιμία, θα καταλήξουμε στο ότι το 2021, δεν είναι η χειρότερη χρονιά στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ούτε το 2022, ούτε το 2020!


536 μ.Χ. - Ηφαιστειακή τέφρα κάλυψε το Βόρειο Ημισφαίριο

Σύμφωνα με τον ιστορικό Michael McCormick, το 536 μ.Χ. ήταν η αρχή «μιας από τις χειρότερες περιόδους για να ζεις, αν όχι η χειρότερη χρονιά». Αναφέρετε στην εποχή που είναι γνωστή και ως «Σκοτεινοί Αιώνες». Και το έτος 5536 μ.Χ. χαρακτηρίζεται στο έπακρο ως «σκοτεινό», καθώς η Ευρώπη, η Μέση Ανατολή και μέρη της Ασίας βυθίστηκαν σε 24ωρο σκοτάδι για 18 μήνες. Οι θερμοκρασίες του καλοκαιριού έπεσαν κατακόρυφα μεταξύ 1,5 - 2,5°C με αποτέλεσμα οι καλλιέργειες να καταστραφούν και εκατομμύρια κόσμου να πεθάνουν από την πείνα.

Η αιτία ήταν μια ηφαιστειακή έκρηξη στην Ισλανδία που σκόρπισε τέφρα σε όλο το βόρειο ημισφαίριο, εμποδίζοντας το φως του ήλιου για περισσότερο από ένα χρόνο. Το γεγονός αυτό, αποτέλεσε την απαρχή μιας δεκαετίας δυστυχίας για την ανθρωπότητα, καθώς ακολούθησαν δύο ακόμη ηφαιστειακές εκρήξεις.


1347-1349 -Βουβωνική πανώλη

Αναμφισβήτητα οποιοδήποτε από τα χρόνια μεταξύ 1347-1349 θα μπορούσε να μπει σε αυτόν τον κατάλογο, για τη χειρότερη χρονιά στην ανθρωπότητα, καθώς η περιβόητη βουβωνική πανώλη του «Μαύρου Θανάτου» βρισκόταν στο αποκορύφωμά της. Είχε τον τίτλο της πιο θανατηφόρας πανδημίας στην ιστορία με εκτιμήσεις που κυμαίνονται ​​από 25-200 εκατομμύρια νεκρούς. Εκτίμηση περίπου για το 30 - 60% του συνολικού πληθυσμού της Ευρώπης εκείνη την εποχή.

Ξεκινώντας από την Άπω Ανατολή, η πανώλη έφτασε στις ευρωπαϊκές ακτές μέσω της άφιξης των 12 λεγόμενων «Πλοίων του Θανάτου». Αφού ελλιμενίστηκαν στο λιμάνι της Μεσσήνης της Σικελίας στα τέλη του 1347, οι περαστικοί σοκαρίστηκαν όταν ανακάλυψαν ότι οι περισσότεροι ναυτικοί είτε ήταν νεκροί είτε πέθαιναν από μια μυστηριώδη ασθένεια.

Από εκεί, ο «Μαύρος Θάνατος» εξαπλώθηκε σε μια μη σωστά προετοιμασμένη Ευρώπη προκαλώντας φόβο και δυστυχία καθώς εξαπλωνόταν.

Πολλοί πίστευαν ότι η πανούκλα ήταν θεϊκή τιμωρία που οδηγούσε σε εκκαθαρίσεις όσων θεωρούνταν αιρετικοί. Οι Εβραίοι κατηγορήθηκαν επίσης (ψευδώς) για το ξέσπασμα της, κάτι που οδήγησε σε σφαγές σε ολόκληρη την ήπειρο.


1816- Το «έτος χωρίς καλοκαίρι»

Ήταν γνωστό ως «το έτος χωρίς καλοκαίρι», καθώς οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες έπεσαν κατά περίπου 1°C. Όπως το 536 μ.Χ., έτσι και τότε, για την πτώση της θερμότητας οφειλόταν στην ηφαιστειακή τέφρα που κάλυψε τους ουρανούς σε όλο τον κόσμο. Το 1815, το όρος Tambora στο νησί Sumbawa (σημερινή Ινδονησία) εξερράγη προκαλώντας την πιο ισχυρή ηφαιστειακή έκρηξη που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας, εκτοξεύοντας τόνους διοξειδίου του θείου στην ατμόσφαιρα και προκαλώντας πτώση της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Περίπου 11.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν αμέσως μετά την έκρηξη, ενώ χιλιάδες άλλοι σκοτώθηκαν τους επόμενους μήνες αλλά και χρόνια λόγω των μόνιμων συνεπειών της έκρηξης.

Με τις θερμοκρασίες να πέφτουν κατακόρυφα, οι καλλιέργειες σε όλο τον κόσμο καταστράφηκαν προκαλώντας εκτεταμένο υποσιτισμό, πείνα και θάνατο κατά τη διάρκεια του 1816. Μεγάλες επιδημίες τύφου σκόρπισαν τον θάνατο την Ευρώπη ενώ ένα υγρό, κρύο και χιονισμένο καλοκαίρι, κατέλαβε το βόρειο ημισφαίριο οδηγώντας στην πιο κρύα καταγεγραμμένη μέση θερμοκρασία για την Ευρώπη μεταξύ των ετών 1766-2000. Μέρη του κόσμου γνώρισαν ακραίες πλημμύρες, ξηρασία και πυρκαγιές. Για πολλούς, φαινόταν ότι το 1816 ήταν ο ερχομός της «Αποκάλυψης».


1918 - Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος και ισπανική γρίπη

Η χρονιά ξεκίνησε με μια από τις πιο αιματηρές συγκρούσεις της ιστορίας και τελείωσε στα «νύχια» μιας θανατηφόρας πανδημίας. Ο Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος άφηνε πίσω του τον όλεθρο, καταστροφές και το ξέσπασμα της ισπανικής γρίπης!

Αν και ο πόλεμος πλησίαζε στο τέλος του το 1918 (Νοέμβριο), κατεγράφησαν αιματηρές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένης της γερμανικής εαρινής επίθεσης και της δεύτερης μάχης του Σομ, ωστόσο ξεκίνησε να επικρατεί και η ισπανική γρίπη.

Η ακριβής προέλευση της γρίπης είναι άγνωστη, αλλά κρούσματα άρχισαν να εμφανίζονται ταυτόχρονα στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ασία. Καθώς τα στρατεύματα επέστρεφαν στα σπίτια τους μετά τον πόλεμο, πολλοί «πήραν» τη γρίπη μαζί τους.

Από εκεί εξαπλώθηκε σαν «πυρκαγιά» με μια σειρά από διαδοχικά «κύματα» που θα μόλυναν περίπου 500 εκατομμύρια ανθρώπους. Χωρίς εμβόλιο ή αποτελεσματικά φάρμακα για την καταπολέμηση του ιού της γρίπης H1N1, οι αρχές σε όλο τον κόσμο έκλεισαν τους δημόσιους χώρους και διέταξαν τη χρήση μάσκας.

Όταν η γρίπη είχε ξεκινήσει περίπου τρία χρόνια αργότερα, περίπου 50 εκατομμύρια είχαν χάσει τη ζωή τους από τη νόσο.


1943 - Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος, Ολοκαύτωμα

Το 1943, ο κόσμος βίωσε μερικές από τις μεγαλύτερες και πιο αιματηρές μάχες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς και την κορύφωση της γενοκτονίας των Εβραίων από τους Ναζί.


Στις αρχές του 1943 συνεχίστηκαν οι σκληρές μάχες στο Ανατολικό Μέτωπο, με κορύφωση την πολιορκία του Στάλινγκραντ, ενώ η μεγαλύτερη μάχη με τανκς στην ιστορία μαίνεται στο Κουρσκ. Το Δυτικό Μέτωπο γνώρισε σκληρές μάχες καθώς οι συμμαχικές δυνάμεις εισέβαλαν στη Σικελία και εκδίωξαν τις δυνάμεις του Άξονα από το Νησί.

Καθώς περνούσε η χρονιά, το Ολοκαύτωμα γινόταν όλο και πιο θανατηφόρο καθώς οι Ναζί τελειοποίησαν τη «μηχανή» τους για τη συστηματική απέλαση και γενοκτονία των Εβραίων. Μέχρι την άνοιξη του 1943, περισσότεροι από 1,3 εκατομμύρια Εβραίοι είχαν απελαθεί και σκοτωθεί.

Το έτος σημειώθηκε επίσης ο θάνατος περίπου 3 εκατομμυρίων στην επαρχία της Βεγγάλης της Βρετανικής Ινδίας λόγω λιμού και ασθενειών.