Γιατί τινάζουμε τα πόδια μας όταν κοιμόμαστε
Σε όλους μας έχει συμβεί να τινάξουμε τα πόδια μας, συνήθως λίγη ώρα αφού έχουμε πέσει για ύπνο.
Δείτε ποια είναι η επιστημονική εξήγηση του φαινομένου.
Το σύνδρομο Restless Legs, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, έχει και αυτό την επιστημονική του εξήγηση.
Το τίναγμα των ποδιών συμβαίνει συνήθως όταν έχουμε μόλις πέσει για ύπνο και δεν έχουμε ακόμα κοιμηθεί βαθιά, με αποτέλεσμα να πεταγόμαστε απότομα και κάπως τρομαγμένοι, αφού υπάρχει συνήθως η αίσθηση πως σκοντάφτουμε ή πέφτουμε.
Που οφείλεται το φαινόμενο αυτό;
Σύμφωνα με έρευνες επιστημόνων, οι κινήσεις αυτές οφείλονται στις απότομες συσπάσεις των μυών που είναι συνήθως απόλυτα φυσιολογικές, κατά τη διάρκεια της υπναγωγίας (η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε όταν είμαστε ξύπνοι και σιγά σιγά αποκοιμιόμαστε).
Πιο συγκεκριμένα, οι υπνικοί σπασμοί συμβαίνουν εξαιτίας ακούσιων μυϊκών κινήσεων και εξυπηρετούν τα δυο διαφορετικά συστήματα του εγκεφάλου που «λειτουργούν» όταν το ανθρώπινο σώμα ετοιμάζεται για ύπνο.
Το πρώτο σύστημα είναι το ενεργοποιητικό του δικτυωτού σχηματισμού (Reticular Activation System). Πρόκειται ουσιαστικά για το δίκτυο των κυττάρων που μας κρατά ξύπνιους. Το άλλο είναι ο προοπτικός πυρήνας και πρόκειται για το δίκτυο εγκεφαλικών κυττάρων που ελέγχει τον ύπνο.
Τα δύο αυτά συστήματα «παλεύουν» μεταξύ τους, αφού το πρώτο διατηρεί τον έλεγχο του σώματος, ενώ το άλλο προσπαθεί να μας κοιμίσει, με αποτέλεσμα ο ανθρώπινος οργανισμός να αντιδράει μέσω των συγκεκριμένων κινήσεων.
Η πτώση της σεροτονίνης
Όταν μας παίρνει ο ύπνος, σημειώνεται πτώση της σεροτονίνης, ώστε το σώμα μας να κρατήσει τους μύες σε ακινησία. Αν αυτή η πτώση της σεροτονίνης καθυστερήσει , λόγω των δύο παραπάνω συστημάτων του εγκεφάλου, τότε εκδηλώνονται αυτοί οι σπασμοί ακόμα κι αν έχουμε κοιμηθεί.
Η πτώση της σεροτονίνης έχει πολλές φορές συνδεθεί και με την κόπωση, αφού όταν ο ανθρώπινος οργανισμός είναι κουρασμένος, τα επίπεδα σεροτονίνης πέφτουν πολύ γρήγορα και το σώμα αντιδρά με σπασμούς, θεωρία που δεν έχει επαληθευτεί.
Σε σχετικά πειράματα που έχουν πραγματοποιηθεί σε Κέντρα Ύπνου σε όλο τον κόσμο, κάποιοι υποστήριξαν πως είχαν σπασμούς στα μάτια ή στην περιοχή γύρω από αυτά.
Η επιστήμη θέλει την σεροτονίνη να μην μπορεί να ελέγξει τους μικρότερους μύες του σώματος, με αποτέλεσμα να νιώθουμε έναν έντονο σπασμό στα μάτια την ώρα που προσπαθούμε να κοιμηθούμε.
Μήπως είναι κατάλοιπο της καταγωγής μας;
Μια ακόμα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θεωρία θέλει τους σπασμούς αυτούς να αποτελούν κατάλοιπο της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου.
Για την ακρίβεια, όταν οι μακρινοί πρόγονοι μας κατοικούσαν και κοιμούνταν στα δέντρα οι μικρές ενστικτώδεις προειδοποιήσεις του οργανισμού για να μην πέσουν από εκεί ίσως εκφράζονταν από τους σπασμούς αυτούς, κάτι που είναι απλώς μια εικασία.
Είναι ανησυχητικό;
Σύμφωνα, λοιπόν, με την επιστήμη, οι σπασμοί αυτοί δεν είναι τίποτα το ανησυχητικό όταν δεν συμβαίνουν συχνά, αφού συνήθως συμβαίνουν σε περιόδους κούρασης και έντονου άγχους.
Αν παρόλα αυτά τα τινάγματα συνεχίζονται για καιρό οι επιστήμονες συνιστούν την επίσκεψη σε ειδικούς.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως οι σπασμοί συμβαίνουν συχνότερα σε ανθρώπους παιδικής ή νεαρής ηλικίας, ενώ πολλές φορές απλώς δεν τους αντιλαμβανόμαστε, γιατί έχουμε ήδη κοιμηθεί.
Το σύνδρομο Restless Legs, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, έχει και αυτό την επιστημονική του εξήγηση.
Το τίναγμα των ποδιών συμβαίνει συνήθως όταν έχουμε μόλις πέσει για ύπνο και δεν έχουμε ακόμα κοιμηθεί βαθιά, με αποτέλεσμα να πεταγόμαστε απότομα και κάπως τρομαγμένοι, αφού υπάρχει συνήθως η αίσθηση πως σκοντάφτουμε ή πέφτουμε.
Που οφείλεται το φαινόμενο αυτό;
Σύμφωνα με έρευνες επιστημόνων, οι κινήσεις αυτές οφείλονται στις απότομες συσπάσεις των μυών που είναι συνήθως απόλυτα φυσιολογικές, κατά τη διάρκεια της υπναγωγίας (η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε όταν είμαστε ξύπνοι και σιγά σιγά αποκοιμιόμαστε).
Πιο συγκεκριμένα, οι υπνικοί σπασμοί συμβαίνουν εξαιτίας ακούσιων μυϊκών κινήσεων και εξυπηρετούν τα δυο διαφορετικά συστήματα του εγκεφάλου που «λειτουργούν» όταν το ανθρώπινο σώμα ετοιμάζεται για ύπνο.
Το πρώτο σύστημα είναι το ενεργοποιητικό του δικτυωτού σχηματισμού (Reticular Activation System). Πρόκειται ουσιαστικά για το δίκτυο των κυττάρων που μας κρατά ξύπνιους. Το άλλο είναι ο προοπτικός πυρήνας και πρόκειται για το δίκτυο εγκεφαλικών κυττάρων που ελέγχει τον ύπνο.
Τα δύο αυτά συστήματα «παλεύουν» μεταξύ τους, αφού το πρώτο διατηρεί τον έλεγχο του σώματος, ενώ το άλλο προσπαθεί να μας κοιμίσει, με αποτέλεσμα ο ανθρώπινος οργανισμός να αντιδράει μέσω των συγκεκριμένων κινήσεων.
Η πτώση της σεροτονίνης
Όταν μας παίρνει ο ύπνος, σημειώνεται πτώση της σεροτονίνης, ώστε το σώμα μας να κρατήσει τους μύες σε ακινησία. Αν αυτή η πτώση της σεροτονίνης καθυστερήσει , λόγω των δύο παραπάνω συστημάτων του εγκεφάλου, τότε εκδηλώνονται αυτοί οι σπασμοί ακόμα κι αν έχουμε κοιμηθεί.
Η πτώση της σεροτονίνης έχει πολλές φορές συνδεθεί και με την κόπωση, αφού όταν ο ανθρώπινος οργανισμός είναι κουρασμένος, τα επίπεδα σεροτονίνης πέφτουν πολύ γρήγορα και το σώμα αντιδρά με σπασμούς, θεωρία που δεν έχει επαληθευτεί.
Σε σχετικά πειράματα που έχουν πραγματοποιηθεί σε Κέντρα Ύπνου σε όλο τον κόσμο, κάποιοι υποστήριξαν πως είχαν σπασμούς στα μάτια ή στην περιοχή γύρω από αυτά.
Η επιστήμη θέλει την σεροτονίνη να μην μπορεί να ελέγξει τους μικρότερους μύες του σώματος, με αποτέλεσμα να νιώθουμε έναν έντονο σπασμό στα μάτια την ώρα που προσπαθούμε να κοιμηθούμε.
Μήπως είναι κατάλοιπο της καταγωγής μας;
Μια ακόμα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θεωρία θέλει τους σπασμούς αυτούς να αποτελούν κατάλοιπο της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου.
Για την ακρίβεια, όταν οι μακρινοί πρόγονοι μας κατοικούσαν και κοιμούνταν στα δέντρα οι μικρές ενστικτώδεις προειδοποιήσεις του οργανισμού για να μην πέσουν από εκεί ίσως εκφράζονταν από τους σπασμούς αυτούς, κάτι που είναι απλώς μια εικασία.
Είναι ανησυχητικό;
Σύμφωνα, λοιπόν, με την επιστήμη, οι σπασμοί αυτοί δεν είναι τίποτα το ανησυχητικό όταν δεν συμβαίνουν συχνά, αφού συνήθως συμβαίνουν σε περιόδους κούρασης και έντονου άγχους.
Αν παρόλα αυτά τα τινάγματα συνεχίζονται για καιρό οι επιστήμονες συνιστούν την επίσκεψη σε ειδικούς.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως οι σπασμοί συμβαίνουν συχνότερα σε ανθρώπους παιδικής ή νεαρής ηλικίας, ενώ πολλές φορές απλώς δεν τους αντιλαμβανόμαστε, γιατί έχουμε ήδη κοιμηθεί.
