Οι Άγιοι της 1ης Δεκεμβρίου. Ποιοι γιορτάζουν σήμερα;
Άγιος Θεόκλητος ο Θαυματουργός, Προφήτης Ναούμ και Άγιος Φιλάρετος ο Ελεήμων
Η 1η Δεκεμβρίου είναι ημέρα ιδιαίτερης πνευματικής λάμψης για την Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς τιμάται η μνήμη τριών σημαντικών μορφών της πίστεως: του Προφήτη Ναούμ, του Αγίου Φιλαρέτου του Ελεήμονα και του Αγίου Θεοκλήτου, Επισκόπου Λακεδαιμονίας. Οι Άγιοι αυτοί, που έζησαν σε διαφορετικούς αιώνες και κοινωνικά περιβάλλοντα, συνδέονται με το κοινό στοιχείο της βαθιάς πίστης και της ανιδιοτελούς προσφοράς προς τον Θεό και τους ανθρώπους.
1. Άγιος Θεόκλητος Επίσκοπος Λακεδαιμονίας ο Θαυματουργός
Ο Άγιος Θεόκλητος έζησε κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες και διακόνησε ως Επίσκοπος Λακεδαιμονίας (Σπάρτης), σε μια εποχή που η Εκκλησία αντιμετώπιζε ποικίλες δυσκολίες, τόσο από εξωτερικούς διωγμούς όσο και από εσωτερικές αναταραχές. Ήταν άνδρας με βαθιά ασκητική ζωή, γνωστός για τη σοφία, τη σύνεση και την ποιμαντική του αγάπη.
Ο βίος του χαρακτηρίζεται από θαυματουργικές επεμβάσεις, οι οποίες μαρτυρούν την ιδιαίτερη χάρη με την οποία τον είχε προικίσει ο Θεός. Πολλοί πιστοί κατέφευγαν σε αυτόν για θεραπεία και παρηγοριά, και ο Άγιος ποτέ δεν αρνήθηκε βοήθεια σε κανέναν. Κατά την ποιμαντορία του φρόντισε να ενισχύσει την πίστη στον Χριστό και να στηρίξει τους χριστιανούς που ζούσαν σε μια περιοχή με έντονα ειδωλολατρικά κατάλοιπα.
Η Εκκλησία τον ονομάζει «θαυματουργό», τιμώντας τα σημεία και τα θαύματα που ο Κύριος επιτέλεσε διά των χειρών του, αλλά και τη φωτεινή πνευματική του μορφή, η οποία παραμένει μέχρι σήμερα πηγή έμπνευσης.
2. Προφήτης Ναούμ
Ο Προφήτης Ναούμ έζησε τον 7ο αιώνα π.Χ. και συγκαταλέγεται στους «Μικρούς Προφήτες» της Παλαιάς Διαθήκης. Καταγόταν από την πόλη Ελκεσά, και το όνομά του σημαίνει «παρηγορητής», κάτι που αντανακλά τον χαρακτήρα των προφητειών του.
Το βιβλίο του Προφήτη Ναούμ, τριών κεφαλαίων, έχει προφητικό και ποιητικό χαρακτήρα. Στο κείμενο αυτό ο προφήτης διακηρύττει τη δικαιοσύνη του Θεού και προαναγγέλλει την πτώση της Νινευή, της πρωτεύουσας των Ασσυρίων, η οποία υπήρξε σύμβολο αλαζονείας και σκληρότητας.
Η προφητεία του Ναούμ υπήρξε πηγή ελπίδας για τον λαό του Ισραήλ, καθώς διαβεβαίωνε ότι ο Θεός δεν εγκαταλείπει τους δίκαιους, αλλά ενεργεί πάντοτε με κρίση και έλεος. Ο προφήτης ξεχωρίζει επίσης για τον θεολογικό του λόγο, ο οποίος υμνεί τη δύναμη του Θεού και καλεί τον άνθρωπο σε εμπιστοσύνη προς το θείο θέλημα.
Η μνήμη του αποτελεί υπενθύμιση ότι ο Θεός είναι «ζηλωτής και πολεμιστής», υπερασπίζοντας τους αδικημένους και αποκαθιστώντας την αλήθεια.
3. Άγιος Φιλάρετος ο Ελεήμων
Ο Άγιος Φιλάρετος γεννήθηκε στην Αμνία της Παφλαγονίας (Μικρά Ασία) τον 8ο αιώνα. Ήταν οικογενειάρχης, παντρεμένος με την ευσεβή Θεοσεβία, και πατέρας πολλών παιδιών. Αν και προερχόταν από εύπορη οικογένεια, ο Φιλάρετος ξεχώρισε όχι για τον πλούτο του αλλά για την απέραντη ελεημοσύνη και καλοσύνη του.
Ο Άγιος είχε τόσο μεγάλη καρδιά, ώστε μοίραζε απερίσκεπτα τα υπάρχοντά του σε όσους είχαν ανάγκη. Ακόμη και όταν η οικογένειά του έφτασε σε ένδεια, συνέχισε να δίνει ό,τι μπορούσε, με απόλυτη εμπιστοσύνη στη θεία Πρόνοια. Η αγαθοσύνη του ήταν τέτοια που τον καθιστούσε παρηγοριά για φτωχούς, κατατρεγμένους και ορφανά.
Ο Θεός δεν άφησε την αγάπη του Αγίου χωρίς ανταμοιβή. Κατά θεία οικονομία, μια από τις εγγονές του, η Μαρία, επιλέχθηκε ως σύζυγος του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΣΤ΄, γεγονός που ανύψωσε την οικογένεια. Παρά την τιμή και την ευημερία που ακολούθησαν, ο Φιλάρετος συνέχισε να ζει με απλότητα και να βοηθά τους φτωχούς, διατηρώντας μέχρι το τέλος της ζωής του ταπείνωση και ευσπλαχνία.
Το απολυτίκιό του τον υμνεί ως «θησαυρό ελεημοσύνης», και πράγματι, αποτελεί ένα από τα πιο ζωντανά πρότυπα χριστιανικής αγάπης.
Οι τρεις Άγιοι της 1ης Δεκεμβρίου – ο Προφήτης Ναούμ, ο Άγιος Φιλάρετος ο Ελεήμων και ο Άγιος Θεόκλητος ο Θαυματουργός – αποτελούν τρεις διαφορετικές εκφράσεις της ίδιας αλήθειας: της θείας παρουσίας μέσα στην ανθρώπινη ιστορία.
Ο ένας με την προφητική του φωνή, ο άλλος με την ανιδιοτελή του αγάπη, και ο τρίτος με τα θαύματα και την ποιμαντική του δύναμη, δείχνουν στον κόσμο το δρόμο της πίστεως, της ελπίδας και της ελεημοσύνης.
Τα ονόματα που γιορτάζουν σήμερα είναι τα εξής:
- Θεόκλητος,
- Θεοκλήτη,
- Ναούμ,
- Ναούμης,
- Ναόμι,
- Ναούμα,
- Φιλαρέτη,
- Φιλάρετος,
- Φιλαρέτης,
- Αρετή,
- Αρετούσα*,
- Φαιναρέτη.
