Σε εκκαθάριση οδηγείται η «Εγνατία Οδός Α.Ε.» στη Θέρμη – Μεταφέρονται στην Αθήνα αρμοδιότητες και έργα
Σε καθεστώς εκκαθάρισης οδηγείται η κρατική εταιρεία «Εγνατία Οδός Α.Ε.», με απόφαση της κυβέρνησης.
Η εταιρεία, που εδρεύει λίγο έξω από τη Θέρμη και απασχολεί 71 μηχανικούς, πρόκειται να κλείσει οριστικά στις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενώ το προσωπικό της θα μεταταχθεί σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Οι αρμοδιότητές της, μεταξύ των οποίων η μελέτη, επίβλεψη και διαχείριση τεχνικών έργων, μεταφέρονται στην Αθήνα.
Η απόφαση σχετίζεται με την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού σε ιδιώτη επενδυτή για χρονική περίοδο 35 ετών, γεγονός που αποκλείει την «Εγνατία Οδός Α.Ε.» από την εποπτεία της σύμβασης και τη διαχείριση σχετικών εσόδων, παρά την αποδεδειγμένη τεχνογνωσία της.
Το θέμα έφτασε στη Βουλή, με βουλευτές του ΠΑΣΟΚ να καταθέτουν κοινοβουλευτική ερώτηση προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, εκφράζοντας ανησυχία για την αποδυνάμωση της Βόρειας Ελλάδας στον τομέα των υποδομών και την κεντρικοποίηση των τεχνικών υπηρεσιών στην πρωτεύουσα.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
«Κύριε Υπουργέ,Από πρόσφατη συνάντηση του Υφυπουργού Υποδομών με το Δ.Σ. του σωματείου των εργαζομένων της «Εγνατία Οδός Α.Ε.» στα γραφεία της εταιρείας, ειπώθηκε ότι το Υπουργείο έχει αποφασίσει το οριστικό κλείσιμο της εταιρείας στις 31/12/2025 και μετάβαση αυτής σε καθεστώς οικονομικής εκκαθάρισης, λόγω της επικείμενης παραχώρησης της Εγνατίας οδού σε ιδιώτη επενδυτή για τα επόμενα 35 έτη. Με την εξέλιξη αυτή φαίνεται ότι το ενδεχόμενο η «Εγνατία Οδός Α.Ε.» να αναλάβει την εποπτεία της σύμβασης παραχώρησης – υπηρεσία που θα επέφερε και οικονομικό όφελος μέσω των διοδίων στην εταιρεία– δεν αποτελεί κυβερνητική επιλογή.
Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια η εταιρεία παραμένει σε διαχειριστική αδράνεια, ως συνέπεια πολιτικών επιλογών, χωρίς καν να της δίνεται η δυνατότητα να συμμετάσχει στην απορρόφηση κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης για νέα έργα. Την ίδια στιγμή, στο Ταμείο Ανάκαμψης παρατηρείται έλλειψη διαχειριστικής επάρκειας, με αποτέλεσμα τα ποσοστά απορρόφησης να παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά.
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η «Εγνατία Οδός Α.Ε.» ως εταιρεία του Δημοσίου διαχειρίστηκε και ολοκλήρωσε τον άξονα και τους καθέτους της οδού, ένα έργο ύψους περίπου 8 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα προχώρησε με επιτυχία στον σχεδιασμό και την υλοποίηση νέων έργων υποδομής πέραν του κύριου άξονα, τόσο σε όλη τη χώρα όσο και στο εξωτερικό, καθώς και σε έργα αποκατάστασης μετά από φυσικές καταστροφές.
Το οριστικό κλείσιμο της εταιρείας χωρίς ολοκληρωμένο πλάνο για τη διαχείριση του σχεδιασμού και της υλοποίησης έργων υποδομής στη Βόρεια Ελλάδα αναδεικνύει ξανά την απουσία ουσιαστικής αποκέντρωσης και περιφερειακού σχεδιασμού. Ακόμη και στελέχη του κόμματός σας έχουν επισημάνει το σοβαρό έλλειμμα κεντρικής δομής και διαχείρισης έργων υποδομής στη Βόρεια Ελλάδα. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης, όπου κρίσιμα έργα υποδομής (ThessIntec, Στρατόπεδο Γκόνου, Ανάπλαση ΔΕΘ, Μαρίνα Καλαμαριάς, Δυτικός Προαστιακός, Flyover) σχεδιάζονται και υλοποιούνται από κεντρικές υπηρεσίες της πρωτεύουσας, γεγονός που καταδεικνύει μια συγκεντρωτική διαχείριση, χαρακτηριστικό γνώρισμα της κυβερνητικής σας πολιτικής.
Δεδομένου ότι η πολύ σύντομη περίοδος που απομένει μέχρι την οριστική παύση της εταιρείας δημιουργεί εύλογη ανησυχία και αμφιβολίες για το κατά πόσο το υπουργείο έχει προετοιμαστεί να διαχειριστεί τον όγκο έργων, μελετών, συμβάσεων και οικονομικών υποχρεώσεων που εκκρεμούν.
Δεδομένου ότι τα έργα αυτά αφορούν κρίσιμες υποδομές για τις Περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής, Ανατολικής και Κεντρικής Μακεδονίας. Ενδεικτικά αναφέρονται η διασυνοριακή γέφυρα Ελλάδας – Τουρκίας, το τμήμα Χαλάστρα–Εύζωνοι 60 χλμ. (σύνδεση με τη Βόρεια Μακεδονία μέσω του μεθοριακού σταθμού Ευζώνων – αποτελεί τμήμα του «κεντρικού διευρωπαϊκού οδικού δικτύου» διαθέτει τρεις ανισόπεδους κόμβους και περιλαμβάνει υποχρεώσεις αναβάθμισης καθέτων αξόνων από τον παραχωρησιούχο) και τμήματα του οδικού δικτύου (Κοζάνη – Γέφυρα Ρύμνιο, Κρηνίδες – Σταυρός, Καστοριά – Πτολεμαΐδα, Ξυνό Νερό – Αμμοχώρι, Ηγουμενίτσα – Σαγιάδα, Περιμετρική Καβάλας).
Δεδομένου ότι η εποπτεία της σύμβασης παραχώρησης για τα επόμενα 35 έτη δεν είναι απλή γραφειοκρατική διαδικασία, αλλά απαιτητική αρμοδιότητα που προϋποθέτει συνεχή παρακολούθηση και αυστηρό έλεγχο. Η «Εγνατία Οδός Α.Ε.» διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία ώστε, με την ανάθεση της εποπτείας, να ενισχυθεί θεσμικά και να παραμείνει βασικός πυλώνας ανάπτυξης έργων στη Βόρεια Ελλάδα και συνολικά στη χώρα.
Δεδομένου ότι η κατάσταση αυτή αναδεικνύει σαφώς την πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης και την ανάγκη ουσιαστικής αποκέντρωσης στη διαχείριση των έργων υποδομής.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Γιατί δεν ανατέθηκε στην «Εγνατία Οδός Α.Ε.» η εποπτεία της σύμβασης παραχώρησης της Εγνατίας οδού; Ποια υπηρεσία θα την αναλάβει;
2. Ποιο ποσοστό των εισπράξεων από τα διόδια θα αποδίδεται στο Δημόσιο ως αντιστάθμισμα για την εποπτεία;
3. Σκοπεύει η κυβέρνηση να αξιοποιήσει κάποιον φορέα/υπηρεσία για το σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων για τη Βόρεια Ελλάδα; Έχει εξεταστεί η συγχώνευση της «Εγνατία Οδός Α.Ε.» με άλλες εταιρείες της Θεσσαλονίκης;
4. Πώς θα διασφαλιστεί η υλοποίηση των υποχρεώσεων της «Εγνατία Οδός Α.Ε.» σε μελέτες, δημοπρατήσεις και έργα στη Βόρεια Ελλάδα;
5. Ποιο θα είναι το καθεστώς διαχείρισης του στελεχιακού δυναμικού της εταιρείας;».
