Σαν σήμερα 13 Σεπτεμβρίου - Όσα έγιναν στην Ελλάδα και τον κόσμο.
533: Ο Βυζαντινός στρατηγός Βελισάριος νικά τον Γελίμερ και τους Βανδάλους στη μάχη του Δέκιμον, κοντά στην Καρχηδόνα, στη Βόρεια Αφρική.
1437: Μία πορτογαλική εκστρατευτική δύναμη ξεκινά μια αποτυχημένη προσπάθεια να καταλάβει τη μαροκινή ακρόπολη της Ταγγέρης.
1503: Ο Μιχαήλ Άγγελος αρχίζει την κατασκευή του «Δαυίδ», του γλυπτού αριστουργήματός του.
1584: Ολοκληρώνεται η κατασκευή του Εσκοριάλ στη Μαδρίτη.
1759: Οι Άγγλοι καταλαμβάνουν την πόλη του Κεμπέκ.
1788: Η Νέα Υόρκη γίνεται η πρώτη πρωτεύουσα των ΗΠΑ.
1791: Στα πλαίσια της Γαλλικής Επανάστασης, ο Λουδοβίκος ΙΣΤ’ υπογράφει το πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας.
1826: Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης νικάει τις δυνάμεις του Κιουταχή στην Αθήνα.
1829: Υπογράφεται συνθήκη μεταξύ του Δημήτριου Υψηλάντη και των Οθωμανών, μετά τη μάχη του στενού Πέτρας Βοιωτίας. Με τη συνθήκη ολόκληρη η Στερεά Ελλάδα, εκτός των Αθηνών και της Εύβοιας, καθίσταται ελεύθερη.
1844: Ο οικουμενικός πατριάρχης Γερμανός Δ’ εγκαινιάζει την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
1882: Οι Βρετανοί νικούν τους Αιγύπτιους στη μάχη του Τελ Ελ Κεμπίρ.
1911: Η γαλλική εφημερίδα «Paris Soir» καταλογίζει στο λογοτέχνη Γκιγιόμ Απολινέρ την κλοπή του πίνακα «Mona Lisa» από το Μουσείο του Λούβρου και τον περιγράφει ως «αρχηγό διεθνούς σπείρας, που έχει έρθει στη Γαλλία με σκοπό να ξαφρίσει τα μουσεία μας».
1913: Η ελληνική κυβέρνηση απορρίπτει τις τουρκικές αξιώσεις για την υπογραφή της ειρήνης, καθότι -όπως ανακοινώνει στις Μεγάλες Δυνάμεις- με τις προτάσεις της Τουρκίας η Ελλάδα μεταβάλλεται από νικήτρια σε ηττημένη.
1914: Τμήματα στρατού της Αυτόνομης Βορείου Ηπείρου, υπό τους υπολοχαγούς Αντ. Λεοντοκιανάκη και Περ. Δρέλλια, προελαύνοντας προς τα βόρεια, χωρίς διαταγή της αυτόνομης κυβερνήσεως, εισέρχονται και απελευθερώνουν το Βεράτιο (Μπεράτι). Εκεί δέχονται επίθεση 2.000 περίπου ανδρών των αλβανικών δυνάμεων και υφίστανται μεγάλες απώλειες.
1914: Κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αρχίζει η μάχη του Άιν μεταξύ της Γερμανίας και της Γαλλίας.
1916: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και 300 οπαδοί του ξεκινούν με δύο πλοία για τη Θεσσαλονίκη, όπου έχει ξεσπάσει και επικρατήσει το κίνημα της Εθνικής Άμυνας. Αποτελεί την αρχή του Εθνικού Διχασμού.
1922: Αρχίζει η καταστροφή της Σμύρνης. Μια από τις μεγαλύτερες σφαγές του 20ού αιώνα με περισσότερους από 50.000 νεκρούς και 75.000 τραυματίες. Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρώνεται η Μικρασιατική Εκστρατεία.
1922: Σημειώνεται η μεγαλύτερη θερμοκρασία που έχει ποτέ καταγραφεί στη Γη, 58 βαθμοί Κελσίου στη Λιβύη, στην περιοχή Αλ Αζίζια.
1923: Στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ισπανία. Ο Μιγκέλ Πρίμο ντε Ριβέρα εγκαθιστά δικτατορία.
1928: Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Ελευθέριος Βενιζέλος, με επιστολή του στον Τούρκο ομόλογό του, Ισμέτ Ινονού, ζητά την επίλυση με ειρηνικό τρόπο του συνόλου των εκκρεμοτήτων που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο χώρες. Λίγες μέρες αργότερα, ο Ινονού θα προσκαλέσει τον Βενιζέλο στην Κωνσταντινούπολη.
1939: Ο Ρώσος αεροναυπηγός, Ιγκόρ Σικόρσκι, κατασκευάζει το πρώτο ελικόπτερο.
1940: Η Ιταλία εισβάλλει στην Αίγυπτο.
1942: Περικυκλώνεται το Στάλινγκραντ από τη Βέρμαχτ.
1943: Το αντιτορπιλικό «Κουντουριώτης», υπό τον αντιπλοίαρχο Μπαλτατζή Ε., αποβιβάζει άγημα στο Καστελόριζο και υψώνει την ελληνική σημαία στη νήσο. Το υποβρύχιο «Λάμπρος Κατσώνης» βυθίζεται κοντά στη νήσο Σκιάθο, μετά τον εμβολισμό του από γερμανικό πλοίο.
1944: Αμερικανικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν το Στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς.
1950: Μετά την καταψήφιση στη Βουλή της κυβέρνησης Βενιζέλου – Παπανδρέου, που είναι το επακόλουθο θυελλωδών τριήμερων κοινοβουλευτικών συζητήσεων, σχηματίζεται κυβέρνηση υπό τον Σοφοκλή Βενιζέλο, με συνεργασία Λαϊκών και Παπανδρέου.
1953: Ο Νικήτα Χρουστσόφ εκλέγεται πρώτος γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης.
1959: Ο πρώτος πύραυλος, σοβιετικής προέλευσης φτάνει στο φεγγάρι, όπου τοποθετείται η σημαία της ΕΣΣΔ. Σε δηλώσεις του, ο ακαδημαϊκός Λέονιντ Σέντοβ, επιβεβαιώνει ότι η χώρα δεν θα προβάλει εδαφικές αξιώσεις επί της Σελήνης.
1959: Ο Ολυμπιακός παραχωρεί ισοπαλία 2-2 στη Μίλαν στο γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας, στον πρώτο αγώνα των δύο ομάδων, για το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης. Είναι η πρώτη εμφάνιση ελληνικής ομάδας στη διοργάνωση.
1965: Οι Beatles κυκλοφορούν τη μεγάλη επιτυχία τους «Yesterday» και την ίδια ημέρα λαμβάνουν χρυσό δίσκο για το τραγούδι τους «Help».
1968: Η Αλβανία εγκαταλείπει το Σύμφωνο της Βαρσοβίας.
1986: Σεισμός, μεγέθους 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, συγκλονίζει την Καλαμάτα. Ο απολογισμός είναι 35 νεκροί και πάνω από 80 τραυματίες.
1987: Άγνωστοι κλέβουν ένα ραδιενεργό αντικείμενο από εγκαταλελειμμένο νοσοκομείο στη Γκοϊάνια της Βραζιλίας. Τις επόμενες εβδομάδες το αντικείμενο αυτό θα μολύνει πολλούς ανθρώπους και θα προκαλέσει το θάνατο σε κάποιους από αυτούς.
1993: Υπογράφονται επίσημα οι Συμφωνίες του Όσλο, μια συμφωνία ειρήνης μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων.
1995: Υπογράφεται στη Νέα Υόρκη από τους υπουργούς Εξωτερικών Ελλάδος και ΠΓΔΜ, Κάρολο Παπούλια και Στέβκο Τσερβένκοφσκι, η λεγόμενη «ενδιάμεση συμφωνία», που ρυθμίζει τις σχέσεις των δύο χωρών.
Η Ελλάδα αίρει το εμπάργκο και αναγνωρίζει τα Σκόπια με το όνομα ΠΓΔΜ, ενώ η γειτονική χώρα αφαιρεί από τη σημαία τους τον Ήλιο της Βεργίνας.
2006: Συλλαμβάνεται σε ενέδρα, έπειτα από 16ετή καταδίωξη, ο μετρ των αποδράσεων, Νίκος Παλαιοκώστας, γνωστός ως Φαντομάς ή Ρομπέν των Φτωχών. Η σύλληψή του γίνεται κοντά στην Αράχοβα, λίγες εβδομάδες μετά την κινηματογραφική απόδραση του αδελφού του Βασίλη από τις φυλακές Κορυδαλλού με ελικόπτερο.
2006: Συλλαμβάνεται σε ενέδρα, έπειτα από 16ετή καταδίωξη, ο μετρ των αποδράσεων, Νίκος Παλαιοκώστας, γνωστός ως Φαντομάς ή Ρομπέν των Φτωχών. Η σύλληψή του γίνεται κοντά στην Αράχοβα, λίγες εβδομάδες μετά την κινηματογραφική απόδραση του αδελφού του Βασίλη από τις φυλακές Κορυδαλλού με ελικόπτερο.
2014: Εκλογές ζητά από τη Θεσσαλονίκη ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος εξαπολύει σφοδρή επίθεση στην κυβέρνηση και κατηγορεί τον Αντώνη Σαμαρά και τον Ευάγγελο Βενιζέλο ότι «έχουν αναλάβει πρόθυμα τον ρόλο του υπάκουου μαθητή και του γραμματοκομιστή των γερμανικών συμφερόντων». Επίσης, παρουσιάζει το «Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης», με το οποίο το κόμμα του «θα αντικαταστήσει το Μνημόνιο από τις πρώτες κιόλας ημέρες της νέας διακυβέρνησης».
2020: Διαδηλωτές, ορισμένοι οπλισμένοι με όπλα, έβαλαν φωτιά σε κτίριο της Βουλής των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη της Λιβύης. Οι διαμαρτυρίες κατά της επιδείνωσης των συνθηκών διαβίωσης και της διαφθοράς συνεχίζονται στην ανατολική Λιβύη για τρίτη συνεχόμενη ημέρα.
2020: Περίπου 200 άτομα στην Κωνσταντινούπολη διαδηλώνουν κατά της απόφασης του γαλλικού περιοδικού Charlie Hebdo να αναδημοσιεύσει σκίτσα του Προφήτη Μωάμεθ.
2020: Οι δυνάμεις ασφαλείας της Λευκορωσίας αποκλείουν την πλατεία Ανεξαρτησίας και την πλατεία Οκτωβρίου στο Μινσκ, καθώς 100.000 άνθρωποι συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα ζητώντας την παραίτηση του προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο. Τουλάχιστον 250 διαδηλωτές συλλαμβάνονται από την αστυνομία.
2021: Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που επικαλείται άλλες οργανώσεις αναφέρει ότι ένας αυξανόμενος αριθμός παιδιών σκοτώνεται και απαγάγεται καθώς οι συγκρούσεις στον Νίγηρα, κυρίως στην περιοχή Tillabéri, επιδεινώνονται κοντά στα σύνορα με το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο. Η έκθεση αναφέρει ότι «μια γενιά μεγαλώνει περικυκλωμένη από θάνατο και καταστροφή» και καταγγέλλει «σοβαρές καταχρήσεις» από το ISIL και την Jama’at Nasr al-Islam wal Muslimin. Η έκθεση καλεί την κυβέρνηση και τους διεθνείς εταίρους να «αναλάβουν δράση».
2021: Η Pakistan International Airlines πραγματοποιεί την πρώτη διεθνή εμπορική πτήση προς το διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ μετά την κατάληψη της πόλης από τους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου.
2021: Ολλανδικό δικαστήριο αποφαίνεται ότι οι οδηγοί της Uber δικαιούνται τις ίδιες παροχές εργαζομένου που παρέχονται στους οδηγούς ταξί. Το δικαστήριο διατάσσει, επίσης, την εταιρεία να καταβάλει πρόστιμο 50.000 ευρώ για αποζημίωση.
Γεννήσεις
1087 – Ιωάννης Β’ Κομνηνός, Βυζαντινός Αυτοκράτορας
1475 – Καίσαρας Βοργίας, Ιταλός πολιτικός και καρδινάλιος
1819 – Κλάρα Σούμαν, Γερμανίδα πιανίστρια και συνθέτρια
1873 – Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Έλληνας μαθηματικός
1874 – Άρνολντ Σένμπεργκ, Αυστριακός συνθέτης και ζωγράφος
1876 – Σέργουντ Άντερσον, Αμερικανός συγγραφέας
1881 – Ραμόν Γκράου, Κουβανός ιατρός και πολιτικός
1903 – Κλοντέτ Κολμπέρ, Γαλλίδα ηθοποιός
1908 – Κάρολος Κουν, Έλληνας σκηνοθέτης
1910 – Στέφανος Νάτσινας, Έλληνας πολιτικός
1916 – Ρόαλντ Νταλ, Άγγλος πιλότος, συγγραφέας και σεναριογράφος
1922 – Ίμα Σουμάκ, Περουβιανή υψίφωνος
1924 – Κυβέλη Θεοχάρη, Ελληνίδα ηθοποιός
1927 – Τζαννής Τζαννετάκης, Έλληνας πολιτικός
1932 – Γιάννης Μαλούχος, Έλληνας ηθοποιός
1940 – Όσκαρ Άριας, Κοσταρικανός πολιτικός
1941 – Ταντάο Άντο, Ιάπωνας αρχιτέκτονας
1941 – Αχμέτ Νετζντέτ Σεζέρ, Τούρκος πολιτικός
1948 – Δημήτρης Νανόπουλος, Έλληνας φυσικός
1954 – Ελένη Βιτάλη, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1957 – Βίνι Άπις, Αμερικανός ντράμερ
1960 – Κέβιν Κάρτερ, Νοτιοαφρικανός φωτορεπόρτερ
1960 – Γκρεγκ Μπάλτγουιν, Αμερικανός ηθοποιός
1960 – Γιώργος Γιαννόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
1961 – Ντέιβ Μαστέιν, Αμερικανός τραγουδιστής και κιθαρίστας
1963 – Θεόδωρος Ρουσόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1967 – Τιμ Όουενς, Αμερικανός τραγουδιστής
1967 – Μάικλ Τζόνσον, Αμερικανός αθλητής
1973 – Κριστίν Αρόν, Γαλλίδα δρομέας
1973 – Φάμπιο Καναβάρο, Ιταλός ποδοσφαιριστής
1978 – Κασίμ Ντιν (Swizz Beatz), Αμερικανός ράπερ
1979 – Ιβάν Μίλκοβιτς, Σέρβος βολεϊμπολίστας
1980 – Βαγγέλης Νάστος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1986 – Καμούι Κομπαγιάσι, Ιάπωνας οδηγός αγώνων
1989 – Τόμας Μίλερ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
1993 – Νάιαλ Χόραν, Ιρλανδός τραγουδιστής
Θάνατοι
81 – Τίτος, Ρωμαίος Αυτοκράτορας
1506 – Αντρέα Μαντένια, Ιταλός ζωγράφος
1598 – Φίλιππος Β’, Βασιλιάς της Ισπανίας
1872 – Λούντβιχ Φόυερμπαχ, Γερμανός φιλόσοφος και ανθρωπολόγος
1949 – Αύγουστος Κρογκ, Δανός φυσιολόγος
1959 – Φρανκ Γουόκερ, Αμερικανός πολιτικός
1973 – Μπέτι Φιλντ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1996 – Τούπακ Σακούρ (2Pac), Αμερικανός ράπερ
1997 – Γιώργος Μητσιμπόνας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1999 – Μπέντζαμιν Μπλουμ, Αμερικανός ψυχολόγος
2002 – Ευάγγελος Δενδρινός, Έλληνας πολιτικός
2004 – Λουίς Ερνέστο Μιραμόντες, Μεξικανός χημικός
2011 – Βάλτερ Μπονάτι, Ιταλός ορειβάτης
2015 – Στάνλεϊ Χόφμαν, Γάλλος λόγιος
2017 – Φρανκ Βινσέντ, Αμερικανός ηθοποιός