Τι είναι η Σαρακοστή και γιατί ονομάζεται έτσι
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ή απλά η Σαρακοστή είναι η περίοδος της καθαρτήριας διαδικασίας. Από σήμερα Καθαρά Δευτέρα αρχίζει η προετοιμασία του σώματος και της ψυχής, με τη νηστεία και την αποχή από εκδηλώσεις χαράς, που διαρκεί έως και την Κυριακή του Πάσχα.
Είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας και καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα. Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες, ενώ αργότερα προστέθηκε και μία έβδομη και τελικά διαρκεί 48 ημέρες.
Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, τελείται η Προηγιασμένη Ακολουθία. Οι πιστοί μπορούν να λάβουν Θεία Κοινωνία, η οποία όμως έχει προαγιασθεί την προηγουμένη Κυριακή. Γι’ αυτό τον λόγο η Ακολουθία αυτή ονομάζεται Προηγιασμένη.
Η Σαρακοστή είναι σχεδόν ταυτισμένη με τον μήνα Μάρτιο. Χαρακτηριστική είναι η φράση «Λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή;», που συνηθίζεται να λέγεται για αυτούς που θέλουν να είναι σε όλα "μέσα".
Η νηστεία της Σαρακοστής χαρακτηρίζεται από την αποχή κάθε κατανάλωσης τροφίμων ζωικής προέλευσης (κρέας, ψάρια, αβγά, γαλακτοκομικά προϊόντα), αλλά και από το κρασί και το λάδι.
Οι Κυριακές της Μεγάλης Σαρακοστής
Κάποιες ημέρες της Σαρακοστής έχουν ιδιαίτερη σημασία. Κάθε Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής έχει δύο νοήματα. Οι Κυριακές της Σαρακοστής είναι σαν σταθμοί ενός πνευματικού ταξιδιού.
Η Α’ Κυριακή της Σαρακοστής λέγεται και Κυριακή της Ορθοδοξίας. Αυτήν την ημέρα γιορτάζουμε την αναστύλωση των αγίων και σεπτών εικόνων από την Αυτοκράτειρα Θεοδώρα το 842 μ.Χ.
Η B’ Κυριακή των νηστειών είναι αφιερωμένη στην μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Ήταν μοναχός του Αγίου Όρους, κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης και διαπρεπής θεολόγος του Ησυχασμού.
Η Γ' Κυριακή των νηστειών είναι η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως κατά την οποία τιμάται ο Σταυρός, το σύμβολο της χριστιανικής πίστης. Η Κυριακή αυτή βρίσκεται στο μέσο της σαραντάημερης νηστείας. Οι χριστιανοί βλέποντας και προσκυνώντας τον Σταυρό παίρνουν δύναμη να συνεχίσουν τη νηστεία και τον πνευματικό τους αγώνα.
