Το έθιμο της Γουρουνοχαράς στα Βασιλικά - Ένα μεγάλο γλέντι συνοδεία άφθονης τσιγαρίδας και κρασιού στις 26/12
Τα Χριστούγεννα σφάζουμι τα γουρούνια, γιατί τα Χριστούγεννα πήγινι η Παναγία μι τουν Ιουσήφ και του Χ’στο στ’ν Άίγυπτου, να μη τ’ σφαξ’ η Ηρώδ’ς.Μπρουστά πηγαίναν η Παναγία μι τουν Ιουσήφ και πίσου τα γ’ρούνια χαλούσαν τα χνάρια και γι’ αυτό τα κάνουμι γκουρμπάν’ τα ’χουμι για του καλύτιρου γκουρμπάν’.
Τι καλά λουκάνικα,
Πότι τα κάνετι και δεν μας φωνάξετι!
Ας τα κατεβάσουμε,
Να τα… δοκιμάσουμε!
«Γουρνοχαρά» ή «Γουρουνοχαρά» ήταν παλαιότερα το μεγάλο γεγονός των Χριστουγέννων, καθώς την παραμονή ή την επομένη της μεγάλης γιορτής της Χριστιανοσύνης σφάζονταν τα γουρούνια, τα οποία οι χωρικοί είχαν εκθρέψει επιμελώς για ένα χρόνο. Στη σχετική διαδικασία συμμετείχε όλη η οικογένεια.
Το σφάξιμο και το τεμάχισμα ήταν δουλειά των αρσενικών, ενώ στο βράσιμο συμμετείχαν τα θηλυκά μέλη της οικογένειας, που τραγουδούσαν πανηγυριώτικα τραγούδια ή τα κάλαντα, αν το σφάξιμο συνέβαινε την παραμονή των Χριστουγέννων.
Γύρω δε από κάθε γουρούνι συγκεντρώνονταν συγγενείς και φίλοι, έψηναν και γλεντούσαν. Με το κρέας που περίσσευε έφτιαχναν λουκάνικα, τσιγαρίδες (κομμάτια χοιρινού με λίπος, τσιγαρισμένα), πλευραμές (πλευρά χοιρινού στο αλάτι) και παστό (κομμάτια λίπους στο αλάτι).
Η γουρουνοχαρά είναι ένα από τα σημαντικότερα έθιμα διότι το αντιμετώπιζαν και ως τελετουργία. Τα χρόνια της προσφυγιάς άλλωστε και της εγκατάστασης στην νέα πατρίδα ήταν πολύ δύσκολα.
Το πρώτο τους μέλημα ήταν η εξασφάλιση της τροφής και της ενδυμασίας για όλη την χρονιά.
Για το λόγο αυτό και οι Θρακιώτες έτρεφαν και φρόντιζαν όλο τον χρόνο ένα γουρούνι, το οποίο έσφαζαν την παραμονή των Χριστουγέννων.
