Ερευνα: Πόσο διατηρείται ο κορωνοϊός σε πλαστικό, μάσκες, δέρμα και πόσο πιθανή είναι η μόλυνση από επιφάνειες
Περίπου ένα χρόνο πριν όταν ελάχιστα ήταν γνωστά για τον νέο κορωνοϊό που εξαπλωνόταν παγκοσμίως, έρευνες έδειχαν ότι ο ιός μπορεί να διατηρηθεί για μέρες σε επιφάνειες και να μεταδοθεί από αυτές.
Συγκεκριμένα στο τέλος Μαρτίου, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Nature, μια εργαστηριακή μελέτη έδειξε ότι ο SARS-CoV-2 μπορεί να παραμείνει σε πλαστικό και ανοξείδωτο για ημέρες με τον ΠΟΥ και τις υπηρεσίες υγείας σε όλο τον κόσμο να συστήνουν την απολύμανση των επιφανειών τόσο σε κοινόχρηστους χώρους όσο και στις επιφάνειες των σπιτιών.
Ωστόσο, ο Emanuel Goldman, μικροβιολόγος από την ιατρική σχολή Rutgers New Jersey, επισήμανε σε ένα άρθρο του ότι οι επιφάνειες όπου παραμένει ο ιός δεν φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στη μετάδοσή του στον άνθρωπο.
Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξαν και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), τα οποία διευκρίνισαν τον περασμένο Μάιο, ότι οι μολυσμένες επιφάνειες «δεν θεωρείται ότι είναι ο κύριος τρόπος εξάπλωσης του ιού».
Οι έρευνες που ακολούθησαν έδειξαν ότι ο κύριος τρόπος μετάδοσης του κορονοϊού είναι τα μεγάλα σταγονίδια που εκτοξεύουν φορείς του ιού και τα μικρά σωματίδια, τα λεγόμενα αερολύματα, που μένουν στον αέρα όταν βήχουν, μιλούν ή αναπνέουν.
Ωστόσο επειδή είναι πιο εύκολο να καθαρίζει κανείς επιφάνειες παρά να βελτιώσει τον εξαερισμό – ειδικά το χειμώνα – οι άνθρωποι συνεχίζουν να επενδύουν πολλά στον καθαρισμό των επιφανειών.
Τελικά πόσο μένει ο ιός πάνω στις επιφάνειες;
Σύμφωνα με έρευνα τον Απρίλιο ο ιός παρέμενε σε:
- πλαστικές και μεταλλικές επιφάνειες για 6 ημέρες,
- σε χαρτονομίσματα για 3 ημέρες,
- στις χειρουργικές μάσκες τουλάχιστον για 7 ημέρες,
- στο δέρμα 4 ημέρες,
- στα ρούχα λιγότερο από 8 ώρες.
Παρόλο που αυτά τα δεδομένα δείχνουν ότι ο κορωνοϊός επιβιώνει στις επιφάνειες για αρκετές ώρες, αυτό δεν συνεπάγεται ότι οι άνθρωποι μολύνονται από επιφάνειες, όπως το χερούλι μίας πόρτας.
Ο λόγος είναι ότι οι μελέτες που εξετάζουν την επιβίωση του ιού, χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες από αυτόν αλλά και ειδικές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, δημιουγώντας συνθήκες που είναι διαφορετικές από τις πραγματικές.
Τι συμβαίνει σε πραγματικές συνθήκες
Μόνο λίγες μελέτες έχουν αναζητήσει βιώσιμο ιό έξω από το εργαστήριο. Σε έρευνα που έγινε από τη μονάδα μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Assuta Ashdod στο Ισραήλ, εξετάστηκαν προσωπικά αντικείμενα και έπιπλα σε μονάδες απομόνωσης νοσοκομείων και δωμάτια σε ένα ξενοδοχείο καραντίνας.
Τα μισά από τα δείγματα από δύο νοσοκομεία και περισσότερο από το ένα τρίτο των δειγμάτων από το ξενοδοχείο καραντίνας ήταν θετικά στον ιό. Ωστόσο, κανένα από αυτά δεν μπόρεσε να μολύνει τα κύτταρα.
Το 1987 ερευνητές του πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison έβαλαν υγιή άτομα να παίξουν χαρτιά στον ίδιο χώρο με άτομα μολυσμένα με έναν κοινό ρινοϊό που προκαλεί κρυολόγημα.
Διαπιστώθηκε ότι όταν τα υγιή άτομα είχαν περιορισμένα τα χέρια τους ώστε να μην μπορούν να αγγίζουν το πρόσωπο τους ή να ακουμπούν τις επιφάνειες, οι μισοί νόσησαν.
Όταν δόθηκαν σε υγιείς εθελοντές μάρκες και χαρτιά τα οποία είχαν χρησιμοποιήσει και στα οποία είχαν βήξει ασθενείς με ρινοϊό, κανείς δεν νόσησε παρόλο που είπαν στους εθελοντές να ακουμπούν τη μύτη και τα μάτια τους όσο παίζουν χαρτιά.
Αυτά τα πειράματα έδειξαν ότι οι ρινοϊοί μεταδίδονται αερογενώς.
Ο βασικός τρόπος μετάδοσης του ιού
Βασική πηγή ανησυχίας σύμφωνα με τους ερευνητές, μετά από έναν χρόνο εμπειρίας είναι οι άνθρωποι και όχι οι επιφάνειες. Στοιχεία από γεγονότα όπου υπάρχει υπερμετάδοση του ιού δείχνουν ότι αυτή γίνεται κυρίως αερογενώς.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες κρίσιμο είναι το πλύσιμο των χεριών καθώς δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς η μετάδοση από τις επιφάνειες, ωστόσο φαίνεται ότι πιο σημαντικά μέτρα προστασίας είναι η χρήση μάσκας και η κοινωνική απόσταση και όχι τόσο η αποστείρωση επιφανειών.
Πάντως ο ίδιος ο Goldman αναφέρει πως συνεχίζει να φοράει τη μάσκα του όταν βγαίνει έξω, αλλά δεν λαμβάνει κάποιο ειδικό μέτρο προφύλαξης για να μην μολυνθεί από κάποια μολυσμένη επιφάνεια, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «προστατεύουμε τον εαυτό μας πλένοντας τα χέρια μας, και αυτό ισχύει με ή χωρίς πανδημία».
Το 1987 ερευνητές του πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison έβαλαν υγιή άτομα να παίξουν χαρτιά στον ίδιο χώρο με άτομα μολυσμένα με έναν κοινό ρινοϊό που προκαλεί κρυολόγημα.
Διαπιστώθηκε ότι όταν τα υγιή άτομα είχαν περιορισμένα τα χέρια τους ώστε να μην μπορούν να αγγίζουν το πρόσωπο τους ή να ακουμπούν τις επιφάνειες, οι μισοί νόσησαν.
Όταν δόθηκαν σε υγιείς εθελοντές μάρκες και χαρτιά τα οποία είχαν χρησιμοποιήσει και στα οποία είχαν βήξει ασθενείς με ρινοϊό, κανείς δεν νόσησε παρόλο που είπαν στους εθελοντές να ακουμπούν τη μύτη και τα μάτια τους όσο παίζουν χαρτιά.
Αυτά τα πειράματα έδειξαν ότι οι ρινοϊοί μεταδίδονται αερογενώς.
Ο βασικός τρόπος μετάδοσης του ιού
Βασική πηγή ανησυχίας σύμφωνα με τους ερευνητές, μετά από έναν χρόνο εμπειρίας είναι οι άνθρωποι και όχι οι επιφάνειες. Στοιχεία από γεγονότα όπου υπάρχει υπερμετάδοση του ιού δείχνουν ότι αυτή γίνεται κυρίως αερογενώς.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες κρίσιμο είναι το πλύσιμο των χεριών καθώς δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς η μετάδοση από τις επιφάνειες, ωστόσο φαίνεται ότι πιο σημαντικά μέτρα προστασίας είναι η χρήση μάσκας και η κοινωνική απόσταση και όχι τόσο η αποστείρωση επιφανειών.
Πάντως ο ίδιος ο Goldman αναφέρει πως συνεχίζει να φοράει τη μάσκα του όταν βγαίνει έξω, αλλά δεν λαμβάνει κάποιο ειδικό μέτρο προφύλαξης για να μην μολυνθεί από κάποια μολυσμένη επιφάνεια, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «προστατεύουμε τον εαυτό μας πλένοντας τα χέρια μας, και αυτό ισχύει με ή χωρίς πανδημία».
