Στη Καλαμαριά ο φόρος τιμής για τα 52 χρόνια από το θάνατό του Γιάννη Πασαλίδη, του "γιατρού των φτωχών"
Φόρο τιμής στον Γιάννη Πασαλίδη, τον "γιατρό των φτωχών" όπως αποκλήθηκε, τον πρωτεργάτη της Εθνικής Αντίστασης, τον αγωνιστή πολιτικό της Αριστεράς που σε όλη του τη ζωή δίδαξε
ήθος, συνέπεια, αγάπη για τον άνθρωπο και αποφασιστικότητα, θα αποτίσει η «Επιτροπή Πρωτοβουλίας για την προβολή του έργου και τη διατήρηση της μνήμης του Γιάννη Πασαλίδη», στις 12 το μεσημέρι του Σαββάτου 14 Μαρτίου 2020, στα κοιμητήρια της Καλαμαριάς, με τη συμπλήρωση 52 χρόνων από το θάνατό του.
Θα κατατεθούν λουλούδια στον τάφο του Γιάννη Πασαλίδη, που σώζεται ευτυχώς ακόμη στα νεκροταφεία της Καλαμαριάς και θα γίνει ολιγόλεπτη αναφορά στη ζωή και το έργο του αλησμόνητου προέδρου της ΕΔΑ και την τεράστια προσφορά του στο κοινωνικό σύνολο.
Τα μέλη της Επιτροπής Πρωτοβουλίας:
-Γιάννης Νισύριος , δικηγόρος Θεσσαλονίκης , εγγονός του Γιάννη Πασαλίδη
-Σπύρος Κουζινόπουλος, δημοσιογράφος, συγγραφέας-ιστορικός ερευνητής.
-Μανόλης Λαμτζίδης, δικηγόρος Θεσσαλονίκης, πρ. Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης , Αντιπρόεδρος Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας.
-Κώστας Πασαλίδης, συνδικαλιστής στο Σωματείο Εργαζομένων της ΔΕΗ (Κοζάνη), μέλος της Ευξείνου Λέσχης Κοζάνης
-Καίτη Τσαρουχά-Κομψοπούλου , στέλεχος της ΕΔΑ, κόρη του δολοφονημένου από τη χούντα βουλευτή της ΕΔΑ Γιώργη Τσαρουχά,
Ποιος ήταν ο Γιάννης Πασαλίδης
Ο Πασαλίδης γεννήθηκε από Σανταίους γονείς στην Κουταΐδα του Καυκάσου το 1885, σπούδασε γιατρός στην Τιφλίδα και την Τασκένδη, όπου ενστερνίστηκε επαναστατικές ιδέες από τις συνεχείς αντιτσαρικές διαδηλώσεις.
Το 1918, μετά την έκρηξη της Οκτωβριανής Επανάστασης, επέστρεψε στο Σοχούμ, συντάχθηκε με τους Μενσεβίκους και εξελέγη βουλευτής με τους σοσιαλιστές στη Βουλή της Γεωργίας. Τότε συνυπέγραψε με άλλους βουλευτές τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Γεωργίας και διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων σε κυβέρνηση των μενσεβίκων.
Ο Πασαλίδης διώχθηκε από τον Στάλιν και το 1922 ήλθε κι εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου άσκησε αφιλοκερδώς το ιατρικό επάγγελμα και απέκτησε το προσωνύμιο «ο γιατρός του λαού». Παράλληλα αναμίχθηκε στην πολιτική και εκλέχθηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης, με τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου.
Ως μέλος του ΕΑΜ, συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε στο Επταπύργιο. Μετά την απελευθέρωση ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και εξέφρασε την πλήρη κι έντονη αντίθεσή του στον ένοπλο αγώνα που ξεκίνησε το ΚΚΕ, από το οποίο κρατούσε αποστάσεις. Αν τον άκουγε ο Ζαχαριάδης, όπως και τον Δημητρώφ, δεν θα καταστρεφόταν η Ελλάδα από τον Εμφύλιο...
Μετριοπαθής, προσηλωμένος στον κοινοβουλευτισμό, έχαιρε σεβασμού και εκτιμήσεως. Με τις πλούσιες εμπειρίες του σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, ίδρυσε την ΕΔΑ και το δημοσιογραφικό της όργανο Αυγή. Στις εκλογές του 1951 πήρε το 10%, ενώ το 1953 η αστυνομία μόλις εξάρθρωσε κατασκοπευτικά δίκτυα του ΚΚΕ, εισηγήθηκε στην κυβέρνηση Παπάγου το κλείσιμο της Αυγής.
«Τότε», λέει ο δημοσιογράφος-ιστορικός Γιώργος Λεονταρίτης, «μια αντιπροσωπεία από τους Πασαλίδη, Βασίλη Εφραιμίδη [διευθυντή της Αυγής] και στρατηγό Σαράφη, επισκέφθηκε και ζήτησε από τον Παπάγο να μην κλείσει την Αυγή. Μίλησε αρκετή ώρα ο Παπάγος με τον Σαράφη ως στρατιωτικοί, και με τον Πασαλίδη τον οποίο εκτιμούσε. “Η εφημερίδα δεν κλείνει”, τους είπε, και κάλεσε αμέσως τον αρχηγό της Αστυνομίας Ρακιτζή να το ανακοινώσει.
“Δεν μπορώ όμως”, πρόσθεσε ο Παπάγος, “να πω να αρθούν κάποια μέτρα για το ΚΚΕ”. Κατόπιν πήρε τον Πασαλίδη, βγήκαν έξω από το Πολιτικό Γραφείο και φωτογραφήθηκαν χαμογελαστοί. “Αυτό μπορώ να κάνω γιατρέ. Φωτογραφία που έχει το νόημα της”». Και πράγματι με την πράξη του αυτή ο Παπάγος έδειξε ηθική και ψυχολογική υποστήριξη με νόημα. Ότι η ΕΔΑ είναι ένα νόμιμο κόμμα...
Στις εκλογές του 1958 η ΕΔΑ ως ΠΑΜΕ λαμβάνει 24% και ο Πασαλίδης με 79 βουλευτές γίνεται αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης! Μια επιτυχία που τρόμαξε κυβέρνηση, παλάτι και Αμερικανούς. Τότε ο Καραμανλής ανέθεσε στον Ευάγγελο Καλαντζή το υφυπουργείο Εσωτερικών για να αντιμετωπίσει την τρομακτική αυτή άνοδο...
Ο Πασαλίδης αγωνιζόταν για την Αριστερά αλλά συναντούσε ανυπέρβλητα εμπόδια από το ΚΚΕ. Έτσι, το 1966 σε μια ύστατη προσπάθεια να απεγκλωβιστεί η ΕΔΑ από το καπέλωμα του ΚΚΕ, πήγε στη Ρωσία, βρήκε τον γ.γ. Κώστα Κολιγιάννη και του είπε: «δυσκολεύετε πολύ τη λειτουργία της ΕΔΑ». Ο Κολιγιάννης υποσχέθηκε ότι θα σταματήσουν οι παρεμβάσεις, αλλά όταν επέστρεψε ο Πασαλίδης στην Αθήνα, τον κορόιδεψαν, συνεχίζοντας τα ίδια...
Δεν είχε εχθρούς ο Πασαλίδης. Ακόμα και ο Κωνσταντίνος τον εκτιμούσε βαθύτατα. Την 1/4/1967, 20 ημέρες πριν από το πραξικόπημα, όταν δεχόταν τους πολιτικούς αρχηγούς στα Ανάκτορα για διαβουλεύσεις, υποδέχτηκε ο ίδιος τον Πασαλίδη. Κρατώντας τον, και καθώς τον οδηγούσε στην πολυθρόνα να καθίσει, του είπε με χιούμορ: «Στηριχθείτε στον θρόνο αγαπητέ πρόεδρε...». Και ο Πασαλίδης απάντησε: «Βεβαίως Μεγαλειότατε, αλλά και ο θρόνος να στηριχθεί στο λαό...». Ο Πασαλίδης πρότεινε στον βασιλιά το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας ώστε να βγει η χώρα από την κρίση. Το κλίμα όμως που επικρατούσε για άμεση προσφυγή στις κάλπες και με τις πιέσεις του Γ. Παπανδρέου, δεν ευνοούσε.
Λίγο πριν φύγει από τα Ανάκτορα ο Κωνσταντίνος τού δώρισε μια σακούλα με τον αγαπημένο του καπνό. «Μεγαλειότατε», είπε, «με σκλαβώνετε. Δεν ξέρω τι δώρο να φέρω όταν θα σας ξαναεπισκεφθώ». Η συνομιλία τους κράτησε μία ώρα περισσότερο. Ο βασιλιάς τον συνόδευσε στην έξοδο, όπου περίμενε στημένος ο Μαρκεζίνης, και με χιούμορ ο Πασαλίδης του λέει: «Σπύρο πήρα εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως». Και ο Κωνσταντίνος γελώντας του λέει: «Μη λησμονείτε ότι σήμερα είναι πρωταπριλιά!».
Η απριλιανή δικτατορία διέλυσε όλα τα κόμματα. Ο Πασαλίδης δεν συνελήφθη και γύρισε τρεις μέρες μετά στη Θεσσαλονίκη με το τρένο και παρέμεινε σε κατ’ οίκον περιορισμό στο διαμέρισμα της Τσιμισκή. Πέθανε φτωχός, όπως όλοι οι ευπατρίδες πολιτικοί…
Πηγή βιογραφικού: pontonews.gr
Ο Πασαλίδης διώχθηκε από τον Στάλιν και το 1922 ήλθε κι εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου άσκησε αφιλοκερδώς το ιατρικό επάγγελμα και απέκτησε το προσωνύμιο «ο γιατρός του λαού». Παράλληλα αναμίχθηκε στην πολιτική και εκλέχθηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης, με τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου.
Ως μέλος του ΕΑΜ, συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε στο Επταπύργιο. Μετά την απελευθέρωση ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και εξέφρασε την πλήρη κι έντονη αντίθεσή του στον ένοπλο αγώνα που ξεκίνησε το ΚΚΕ, από το οποίο κρατούσε αποστάσεις. Αν τον άκουγε ο Ζαχαριάδης, όπως και τον Δημητρώφ, δεν θα καταστρεφόταν η Ελλάδα από τον Εμφύλιο...
Μετριοπαθής, προσηλωμένος στον κοινοβουλευτισμό, έχαιρε σεβασμού και εκτιμήσεως. Με τις πλούσιες εμπειρίες του σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, ίδρυσε την ΕΔΑ και το δημοσιογραφικό της όργανο Αυγή. Στις εκλογές του 1951 πήρε το 10%, ενώ το 1953 η αστυνομία μόλις εξάρθρωσε κατασκοπευτικά δίκτυα του ΚΚΕ, εισηγήθηκε στην κυβέρνηση Παπάγου το κλείσιμο της Αυγής.
«Τότε», λέει ο δημοσιογράφος-ιστορικός Γιώργος Λεονταρίτης, «μια αντιπροσωπεία από τους Πασαλίδη, Βασίλη Εφραιμίδη [διευθυντή της Αυγής] και στρατηγό Σαράφη, επισκέφθηκε και ζήτησε από τον Παπάγο να μην κλείσει την Αυγή. Μίλησε αρκετή ώρα ο Παπάγος με τον Σαράφη ως στρατιωτικοί, και με τον Πασαλίδη τον οποίο εκτιμούσε. “Η εφημερίδα δεν κλείνει”, τους είπε, και κάλεσε αμέσως τον αρχηγό της Αστυνομίας Ρακιτζή να το ανακοινώσει.
“Δεν μπορώ όμως”, πρόσθεσε ο Παπάγος, “να πω να αρθούν κάποια μέτρα για το ΚΚΕ”. Κατόπιν πήρε τον Πασαλίδη, βγήκαν έξω από το Πολιτικό Γραφείο και φωτογραφήθηκαν χαμογελαστοί. “Αυτό μπορώ να κάνω γιατρέ. Φωτογραφία που έχει το νόημα της”». Και πράγματι με την πράξη του αυτή ο Παπάγος έδειξε ηθική και ψυχολογική υποστήριξη με νόημα. Ότι η ΕΔΑ είναι ένα νόμιμο κόμμα...
Στις εκλογές του 1958 η ΕΔΑ ως ΠΑΜΕ λαμβάνει 24% και ο Πασαλίδης με 79 βουλευτές γίνεται αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης! Μια επιτυχία που τρόμαξε κυβέρνηση, παλάτι και Αμερικανούς. Τότε ο Καραμανλής ανέθεσε στον Ευάγγελο Καλαντζή το υφυπουργείο Εσωτερικών για να αντιμετωπίσει την τρομακτική αυτή άνοδο...
Ο Πασαλίδης αγωνιζόταν για την Αριστερά αλλά συναντούσε ανυπέρβλητα εμπόδια από το ΚΚΕ. Έτσι, το 1966 σε μια ύστατη προσπάθεια να απεγκλωβιστεί η ΕΔΑ από το καπέλωμα του ΚΚΕ, πήγε στη Ρωσία, βρήκε τον γ.γ. Κώστα Κολιγιάννη και του είπε: «δυσκολεύετε πολύ τη λειτουργία της ΕΔΑ». Ο Κολιγιάννης υποσχέθηκε ότι θα σταματήσουν οι παρεμβάσεις, αλλά όταν επέστρεψε ο Πασαλίδης στην Αθήνα, τον κορόιδεψαν, συνεχίζοντας τα ίδια...
Δεν είχε εχθρούς ο Πασαλίδης. Ακόμα και ο Κωνσταντίνος τον εκτιμούσε βαθύτατα. Την 1/4/1967, 20 ημέρες πριν από το πραξικόπημα, όταν δεχόταν τους πολιτικούς αρχηγούς στα Ανάκτορα για διαβουλεύσεις, υποδέχτηκε ο ίδιος τον Πασαλίδη. Κρατώντας τον, και καθώς τον οδηγούσε στην πολυθρόνα να καθίσει, του είπε με χιούμορ: «Στηριχθείτε στον θρόνο αγαπητέ πρόεδρε...». Και ο Πασαλίδης απάντησε: «Βεβαίως Μεγαλειότατε, αλλά και ο θρόνος να στηριχθεί στο λαό...». Ο Πασαλίδης πρότεινε στον βασιλιά το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας ώστε να βγει η χώρα από την κρίση. Το κλίμα όμως που επικρατούσε για άμεση προσφυγή στις κάλπες και με τις πιέσεις του Γ. Παπανδρέου, δεν ευνοούσε.
Λίγο πριν φύγει από τα Ανάκτορα ο Κωνσταντίνος τού δώρισε μια σακούλα με τον αγαπημένο του καπνό. «Μεγαλειότατε», είπε, «με σκλαβώνετε. Δεν ξέρω τι δώρο να φέρω όταν θα σας ξαναεπισκεφθώ». Η συνομιλία τους κράτησε μία ώρα περισσότερο. Ο βασιλιάς τον συνόδευσε στην έξοδο, όπου περίμενε στημένος ο Μαρκεζίνης, και με χιούμορ ο Πασαλίδης του λέει: «Σπύρο πήρα εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως». Και ο Κωνσταντίνος γελώντας του λέει: «Μη λησμονείτε ότι σήμερα είναι πρωταπριλιά!».
Η απριλιανή δικτατορία διέλυσε όλα τα κόμματα. Ο Πασαλίδης δεν συνελήφθη και γύρισε τρεις μέρες μετά στη Θεσσαλονίκη με το τρένο και παρέμεινε σε κατ’ οίκον περιορισμό στο διαμέρισμα της Τσιμισκή. Πέθανε φτωχός, όπως όλοι οι ευπατρίδες πολιτικοί…
Πηγή βιογραφικού: pontonews.gr
