Νήπια με μαχαίρια, στην κορυφή δέντρων: Εικόνες που κόβουν την ανάσα στα δανέζικα Σχολεία του Δάσους
O 4χρονος Νίκολα πάει να βρει τους φίλους του μέσα στο δάσος. Δεν πηγαίνουν εκδρομή, το δάσος είναι το νηπιαγωγείο τους»:
Έτσι αρχίζει ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ της αυστραλιανής σειράς SBS Dateline, που μας μεταφέρει σε ένα από τα Σχολεία του Δάσους, όπου τα νήπια κάνουν «εξωφρενικά» πράγματα, για τα ελληνικά δεδομένα: Σκαρφαλώνουν στην κορυφή των δέντρων, κατρακυλούν σε πλαγιές, χειρίζονται μαχαίρια, όλα αυτά στην ύπαιθρο, χωρίς τοίχους, απαγορεύσεις και στενή επιτήρηση. Και συχνά κάτω από καιρικές συνθήκες που εμάς μάς κάνουν να κλεινόμαστε οικογενειακώς στο σπίτι: με βροχή, χιόνι και θερμοκρασίες υπό το μηδέν.
Ίσως ακούγεται ακραίο, αλλά στη Δανία τα Σχολεία του Δάσους είναι ιδιαίτερα συνηθισμένα. Αποτελούν το 10% περίπου των νηπιαγωγείων ή γύρω στα 500 σχολεία. Αντικατοπτρίζοντας έτσι μια εκπαιδευτική νοοτροπίαπολύ διαφορετική από την ελληνική.
«Επισκέφτηκα τη Δανία πριν από περίπου είκοσι χρόνια και, εντυπωσιασμένη από τις υπαίθριες δραστηριότητες των παιδιών, αποφάσισα να ζήσω και να εργαστώ εδώ» σχολιάζει η Jane Williams Siegfredsen, εκπαιδευτικός ειδικευμένη στην Υπαίθρια Εκπαίδευση και συγγραφέας ενός βιβλίου για τα Σχολεία του Δάσους στη Δανία («Understanding the Danish Forest School Approach: Early Years Education in Practice»).
Σκαρφαλώνουν στην κορυφή των δέντρων, κατρακυλούν σε πλαγιές, χειρίζονται μαχαίρια, όλα αυτά στην ύπαιθρο, χωρίς τοίχους, απαγορεύσεις και στενή επιτήρηση.
«Είναι επικίνδυνο να χρησιμοποιούν τα παιδιά μαχαίρι;» τη ρωτάει ο δημοσιογράφος, βλέποντας τους μικρούς μαθητές να σκαλίζουν εργαλεία σε ακατέργαστα κομμάτια ξύλου. «Τα παιδιά έχουν μάθει πώς να τα χρησιμοποιούν σωστά. Δεν τα βλέπουν σαν ένα είδος όπλου, αλλά ως εργαλεία» απαντά εκείνη. Μια μαμά, ωστόσο, που στέλνει το παιδί της σε αυτό το Σχολείο του Δάσους, παραδέχεται στην κάμερα ότι «χαίρομαι που δεν βλέπω τι κάνει ο γιος μου στη διάρκεια της μέρας, γιατί θα ανησυχούσα αν τον παρακολουθούσα να σκαρφαλώνει στην κορυφή ενός δέντρου».
Παρά τις γονεϊκές ανησυχίες, παρά το γεγονός ότι μας κόβεται η ανάσα βλέποντας τα νήπια να επιδίδονται σε αποστολές αδιανόητες για όλους εμάς, που ίσως νιώθουμε ένα μικρό σφίξιμο στο στομάχι κάθε φορά που το δικό μας ανεβαίνει στην τσουλήθρα της παιδικής χαράς της γειτονιάς, τα Σχολεία του Δάσους, από τη δεκαετία του '50 που έκαναν την εμφάνισή τους, έχουν αρχίσει να γίνονται δημοφιλή όχι μόνο στις σκανδιναβικές χώρες όπου καθιερώθηκαν, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Πλέον, το συγκεκριμένο μοντέλο, που ενθαρρύνει το παιχνίδι, την εξερεύνηση και τη μάθηση μέσα στη φύση, διαδίδεται στη Γερμανία, την Ελβετία και την Αυστρία, ενώ πριν από λίγα χρόνια άνοιξε ένα Σχολείο του Δάσους και στην Αττική, οι Πευκίτες στο Κρυονέρι (περισσότερες πληροφορίες εδώ).
